Tổng quan các quy định về chế độ tai nạn lao động

Đối với bất kỳ ngành nghề nào, người lao động đều có thể gặp phải những rủi ro có thể đe doạ. Chính vì vậy, hiện nay chế độ tai nạn lao động đang được nhiều người quan tâm và trở thành chính sách an sinh rất hữu ích.

Tai nạn lao động là gì?

Khoản 8 Điều 3 Luật An toàn, vệ sinh lao động năm 2015 định nghĩa: “Tai nạn lao động là tai nạn gây tổn thương cho bất kỳ bộ phận, chức năng nào của cơ thể hoặc gây tử vong, xảy ra trong quá trình lao động, gắn liền với việc thực hiện công việc, nhiệm vụ lao động.”

Điều kiện hưởng chế độ tai nạn lao động

Quy định về điều kiện hưởng chế độ lao động được nêu trong Điều 43 Luật BHXH 2014:

• Người lao động bị tai nạn tại nơi làm việc và trong giờ làm việc;
• Người lao động bị tai nạn ngoài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc khi thực hiện công việc theo yêu cầu của người sử dụng lao động;
• Người lao động bị tai nạn trên tuyến đường đi và về từ nơi ở đến nơi làm việc trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý,
• Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên.

Người lao động được hưởng chế độ tai nạn lao động

Mức hưởng chế độ tai nạn lao động

Từ Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động

Mức chi trả phụ thuộc vào mức độ suy giảm khả năng lao động:

- Trợ cấp một lần (mức suy giảm từ 5% đến 30%):

• Bị suy giảm 5% khả năng lao động hưởng 05 lần mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì hưởng thêm 0,5 lần mức lương cơ sở;
• Hưởng thêm khoản trợ cấp tính theo số năm đóng BHXH: Từ 01 năm trở xuống được 0,5 tháng, cứ thêm mỗi năm sẽ được thêm 0,3 tháng tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc điều trị.

- Trợ cấp hàng tháng (từ 31% trở lên được hưởng):

• Suy giảm 31% hưởng 30% mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 2% mức lương cơ sở;
• Hưởng thêm khoản trợ cấp tính theo số năm đóng BHXH: Từ 01 năm trở xuống được 0,5%, cứ thêm mỗi năm được thêm 0,3% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc để điều trị.

- Trợ cấp phục vụ (Mức suy giảm từ 81% trở lên mà bị liệt cột sống, mù 2 mắt, cụt, liệt hai chi hoặc bị tâm thần):

• Hưởng trợ cấp hàng tháng bằng mức lương cơ sở, hiện nay đang là 1.490.000 vnđ/tháng.
• Trợ cấp một lần khi chết: Mức hưởng bằng 36 lần mức lương cơ sở, hiện tại tương đương mức 53.640.000 vnđ.
• Phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình: Ngoài các khoản trợ cấp bằng tiền, người lao động bị tai nạn lao động mà tổn thương chức năng hoạt động của cơ thể thì được cấp phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình tùy theo tình trạng thương tật.
• Dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau điều trị:

Trong vòng 30 ngày đầu tiên trở lại làm việc mà sức khoẻ chưa phục hồi thì người lao động được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ từ 5 - 10 ngày:

 + Tối đa 10 ngày nếu suy giảm khả năng lao động từ 51% trở lên;

 + Tối đa 07 ngày nếu suy giảm khả năng lao động từ 31% đến 50%;

 + Tối đa 05 ngày nếu suy giảm khả năng lao động từ 15% đến 30%.

Mức hưởng chế độ 1 ngày:

 + 25% mức lương cơ sở nếu nghỉ tại gia đình;

 + 40% mức lương cơ sở nếu nghỉ tại cơ sở tập trung.

Từ người sử dụng lao động

Bên cạnh đó, Điều 38 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 cũng quy định về chế độ bảo hiểm cho người bị tai nạn lao động được người sử dụng lao động chi trả:

- Thanh toán chi phí y tế từ khi sơ cứu, cấp cứu đến khi điều trị ổn định:

• Phần chi phí đồng chi trả và các chi phí không trong danh mục do BHYT chi trả đối với người lao động tham gia BHYT;
• Phần chi phí giám định mức suy giảm khả năng lao động đối với trường hợp suy giảm  khả năng lao động dưới 5%;
• Toàn bộ chi phí y tế đối với người lao động tham gia BHYT;

- Trả đủ tiền lương trong thời gian nghỉ việc điều trị, phục hồi chức năng lao động;

- Bồi thường cho người bị tai nạn lao động không do lỗi của mình gây ra:

• Ít nhất 1,5 tháng lương nếu suy giảm khả năng lao động 5 - 10%; sau đó cứ tăng 1% sẽ được cộng thêm 0,4 tháng lương nếu suy giảm khả năng lao động từ 11% đến 80%;
• Ít nhất 30 tháng lương cho người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 81%  trở lên hoặc cho thân nhân người lao động bị chết.

- Trợ cấp cho người bị tai nạn lao động mà do lỗi của chính mình gây ra một khoản tiền ít nhất bằng 40% các mức nêu trên ứng với mức suy giảm khả năng lao động;

- Sắp xếp công việc phù hợp với sức khỏe sau khi điều trị, phục hồi chức năng nếu còn tiếp tục làm việc. 

Thời điểm hưởng chế độ tai nạn lao động

Điều 50 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 nêu rõ: Thời điểm người lao động được hưởng hưởng các khoản trợ cấp tính từ tháng điều trị xong và ra viện hoặc từ tháng có kết luận của Hội đồng giám định y khoa trong trường hợp không điều trị nội trú.

Trường hợp bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp thì thời điểm hưởng trợ cấp tính từ tháng người lao động được cấp Giấy chứng nhận bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.

Hồ sơ và thủ tục hưởng chế độ tai nạn lao động

Người lao động cần chuẩn bị 1 bộ hồ sơ bao gồm đầy đủ các loại giấy tờ quy định Điều 57 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015:

• Sổ bảo hiểm xã hội;
• Giấy ra viện hoặc trích sao hồ sơ bệnh án (với những trường hợp điều trị nội trú);
• Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa;
• Giấy đề nghị giải quyết chế độ tai nạn lao động.

Thủ tục để hưởng chế độ tai nạn lao động:

- Để nhận bảo hiểm tai nạn lao động, người lao động cần chuẩn bị 1 bộ hồ sơ đầy đủ như trên và nộp cho người sử dụng lao động, trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ phía người lao động, người sử dụng lao động nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH. Sau đó, cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết hồ sơ và chế độ cho người lao động trong vòng tối đa 10 ngày.

- Với trường hợp hưởng trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ:

• Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày người lao động xác định sức khoẻ chưa phù hồi, người sử dụng lao động tiến hành lập danh sách và nộp tới cơ quan BHXH.
• Trong thời hạn 10 ngày tiếp theo, cơ quan BHXH giải quyết chế độ cho người lao động và chuyển tiền cho người sử dụng lao động.
• Trong vòng 5 ngày kể từ ngày kể từ ngày nhận được tiền do cơ quan BHXH chuyển đến, người sử dụng lao động chi trả tiền trợ cấp cho người lao động.

Bài viết đã tổng hợp những quy định về chế độ tai nạn lao động cho người lao động. Đây đều là những chính sách nhằm san sẻ, giảm bớt cho những người lao động gặp phải những tai nạn lao động không may trong cuộc sống.