Quy định về chế độ hưu trí 1 lần

Hiện nay, chế độ hưu trí 1 lần có những quy định như thế nào, mức hưởng ra sao, những trường hợp nào được hưởng chế độ này, người lao động cần thực hiện thủ tục, hồ sơ ra sao để nhận chế độ này?

Chế độ hưu trí một lần được quy định như thế nào?

Luật BHXH 2014 quy định tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa hiện nay là 75%. Trường hợp người lao động có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa (75%) thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu sẽ được hưởng chế độ hưu trí 1 lần.

Đối tượng được hưởng chế độ hưu trí trợ cấp 1 lần

Người lao động được hưởng trợ cấp 1 lần khi có số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng hưởng tỷ lệ hưu trí tối đa là 75%.

Căn cứ vào Điều 56 và Điều 74 Luật BHXH 2014, người lao động tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định, muốn được hưởng tỷ lệ lương hưu tối đa thì cần đóng BHXH với số năm như sau:

Mức hưởng chế độ hưu trí một lần

Mức hưởng chế độ hưu trí một lần được quy định tại khoản 2 Điều 75 Luật BHXH năm 2014:

“Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.”

Chú thích:

• Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH của người lao động là toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định được tính như sau:

Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH = Tổng số tiền lương tháng đóng BHXH của các tháng đóng BHXH/Tổng số tháng đóng BHXH

• Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH của người lao động tham gia BHXH tự nguyện:

Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH = Tổng mức thu nhập chọn đóng BHXH của các tháng đóng BHXH/ Tổng số tháng đóng BHXH

Áp dụng vào công thức tính chế độ hưu trí 1 lần như sau:

Đối với lao động nữ:

Mức trợ cấp từ năm 2021 = (Tổng số năm đóng BHXH - 30) x 0,5 x Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH

Ví dụ: Bà Hoàng Thị Thu tham gia BHXH với mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH là 5.000.000 vnđ/tháng. Đến hết tháng 08/2021, bà Thu đủ tuổi nghỉ hưu. Tính đến thời điểm đó, bà Thu đủ 34 năm 10 tháng đóng BHXH. Vì vậy, ngoài mức lương hưu hàng tháng, bà Thu còn được hưởng trợ cấp 01 lần khi nghỉ hưu:

Bà Thu đóng BHXH 34 năm 10 tháng nên được làm tròn thành 35 năm.

Trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu = (35 - 30) x 0,5 x 5.000.000 = 12.500.000 vnđ

Đối với lao động nam:

Mức trợ cấp từ năm 2021 = (Tổng số năm đóng BHXH - 34) x 0,5 x Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH

Mức trợ cấp từ năm 2022 = (Tổng số năm đóng BHXH - 35) x 0,5 x Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH

Ví dụ: Ông Nguyễn Thành Phong nghỉ hưu vào tháng 6/2021, bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của ông Phong là 7.000.000 vnđ/tháng. Tính đến thời điểm nghỉ, ông Phong có 40 năm 5 tháng đóng BHXH. Theo quy định trên, ngoài lương hưu được hưởng hàng tháng, ông Phong con nhận được trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu:

Ông Phong có 40 năm 5 tháng đóng BHXH được làm tròn thành 40.5 năm.

Trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu = (40.5 - 34) x 0.5 x 7.000.000 = 22.500.000 vnđ

Thủ tục hồ sơ hưởng hưu trí 1 lần

Hồ sơ hưởng hưu trí 1 lần cụ thể cho từng trường hợp

Người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc tại đơn vị sử dụng lao động:

• Sổ BHXH (bản chính);
• Quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí theo mẫu ban hành kèm theo Nghị định 46/2010/NĐ-CP ngày 27/04/2010 của Chính phủ hoặc Quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí theo mẫu số 12-HSB hoặc văn bản chấm dứt Hợp đồng lao động hưởng chế độ hưu trí (bản chính);
• Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng Giám định y khoa (GĐYK), nếu người lao động đã có biên bản GĐYK để hưởng các chính sách khác trước đó mà đủ điều kiện hưởng thì có thể dùng bả sao thay thế (giấy này cần cho những trường hợp nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động;
• Giấy chứng nhận bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp (tương đương với mức suy giảm khả năng lao động 61%) (giấy này dùng cho trường hợp người bị nhiễm HIV/AIDS do tại nạn rủi ro nghề nghiệp) (bản sao);
• Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo mẫu số 04B-HBKV (ban hành kèm theo Thông tư 181/2016/TT-BQP đối với người có thời gian phục vụ trong quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mà sổ BHXH không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực).

Người tham gia BHXH tự nguyện:

• Sổ BHXH (bản chính);
• Đơn đề nghị theo mẫu số 14-HSB;
• Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng Giám định y khoa (GĐYK), nếu người lao động đã có biên bản GĐYK để hưởng các chính sách khác trước đó mà đủ điều kiện hưởng thì có thể dùng bả sao thay thế (giấy này cần cho những trường hợp nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động;
• Giấy chứng nhận bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp (tương đương với mức suy giảm khả năng lao động 61%) (giấy này dùng cho trường hợp người bị nhiễm HIV/AIDS do tại nạn rủi ro nghề nghiệp) (bản sao);
• Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo mẫu số 04B-HBKV (ban hành kèm theo Thông tư 181/2016/TT-BQP đối với người có thời gian phục vụ trong quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mà sổ BHXH không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực).

Đọc thêm: Tổng quan chế độ hưu trí 2021

Thủ tục giải quyết chế độ lương hưu 1 lần

Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ như đã hướng dẫn trên đây.

Bước 2: Nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH:

Trường hợp nộp trực tiếp:

• Trường hợp người lao động đang đóng BHXH: Người sử dụng lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ lên cơ quan BHXH quản lý trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm người lao động được hưởng lương hưu.
• Những trường hợp khác nộp cho cơ quan BHXH cấp huyện hoặc BHXH tỉnh nơi cư trú.

Trường hợp nộp trực tuyến: 

• NLĐ đăng ký nhận mã xác thực và gửi hồ sơ điện tử đến Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua tổ chức I-VAN, trường hợp không chuyển hồ sơ giấy sang định dạng điện tử thì gửi hồ sơ giấy cho cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính công ích.
• Trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm người lao động được hưởng lương hưu, người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện nộp hồ sơ quy định tại khoản 2 Điều 108 của Luật này cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bước 3: Chờ kết quả được giải quyết tối đa trong vòng 12 ngày kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ theo quy định.

Bài viết đã đem đến nhiều thông tin về chủ đề chế độ hưu trí 1 lần. Chúng tôi mong rằng qua bài viết này, người lao động sẽ có thêm những kiến thức hữu ích.