Hệ số thanh toán nhanh là gì? Công tính tính và ý nghĩa

Hệ số thanh toán nhanh là gì?

Hệ số thanh toán nhanh (tên tiếng Anh: Quick Ratio) là chỉ số dùng để xác định khả năng thanh toán nhanh các khoản nợ ngắn của doanh nghiệp thông qua việc chuyển hóa tài sản ngắn hạn sang tiền mặt mà không làm lượng hàng tồn kho bị hao hụt. Thông qua chỉ số tài chính này có thể đánh giá khả năng tài chính của một doanh nghiệp. Hệ số thanh toán nhanh còn có tên gọi khác là hệ số thanh toán tức thời, hệ số khả năng thanh toán nhanh, tỷ lệ thanh toán nhanh.

Hệ số thanh toán nhanh có ý nghĩa gì?

Công thức tính hệ số thanh toán nhanh

Hệ số thanh toán nhanh được tính bằng công thức sau:

Ý nghĩa của hệ số thanh toán nhanh

Dựa và hệ số thanh toán nhanh có thể đưa ra đánh giá về tình trạng tài chính ngắn hạn của một doanh nghiệp. Hệ số này càng cao thì càng chứng tỏ khả năng thanh toán công nợ của doanh nghiệp tốt. Ngược lại, nếu hệ số này quá thấp thì có thể doanh nghiệp đang gặp phải vấn đề về việc thanh toán các khoản nợ ngắn hạn.

Vậy, hệ số thanh toán nhanh như thế nào là tốt? Thực tế tính toán thì chỉ số này sẽ có giá trị nằm trong 2 khoảng sau:

Hệ số thanh toán nhanh > 1

Khi hệ số thanh toán nhanh lớn hơn 1 chứng tỏ khả năng thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp tốt. Doanh nghiệp có thể thanh toán nhanh chóng các khoản nợ ngắn hạn.

Hệ số thanh toán nhanh < 1

Khi hệ số thanh toán nhanh nhỏ hơn 1 thì doanh nghiệp khó có thể thanh toán các khoản nợ ngắn hạn trong một thời gian ngắn. Trường hợp này thường xảy ra khi doanh nghiệp gặp phải vấn đề trong việc thanh toán. 

Như vậy hệ số thanh toán nhanh > 1 là tốt. Khi hệ số thanh toán nhanh nhỏ hơn hệ số thanh toán hiện thời thì điều này chứng tỏ rằng tài sản ngắn hại phụ thuộc chủ yếu vào hàng tồn kho, tính thanh khoản của tài sản ngắn hạn khá thấp.

Khi hệ số này nhỏ hơn 1 thì doanh nghiệp có thể có nguy cơ bị phá sản do mất khả năng thanh toán. Tuy nhiên, xét trên một phương diện khác nếu hệ số thanh toán nhanh quá lớn, vốn bằng tiền quá nhiều sẽ dễ xảy ra tình trạng vòng quay vốn lưu động giảm xuống mức thấp nhất. Điều đó có thể làm giảm hiệu quả của việc sử dụng vốn.

Chỉ số thanh toán nhanh bao nhiêu là tốt?

Lưu ý khi tính hệ số thanh toán nhanh

- Hệ số thanh toán nhanh không thể biển khả năng thanh toán không dùng tiện mặt của doanh nghiệp khi chi trả cho các khoản vay ngắn hạn. Điều đó có nghĩa là chưa xem xét trường hợp doanh nghiệp dùng mặt hàng có lượng cầu cao có thể bán được luôn hoặc xuất đối lưu. Như vậy, có thể lượng tiền không nhiều, không tồn tại các khoản đầu tư ngắn hạn nhưng số lượng hàng háo tồn kho có giá trị cung ứng ngay khi mức cầu cao trên thị trường. Khi đó doanh nghiệp có thể thanh toán các khoản nợ nhanh chóng.

- Cũng có trường hợp doanh nghiệp có nhiều khoản nợ ngắn hạn lớn nhưng chưa đến lịch trả nợ ngay, trong khi lại không tính đến những khoản nợ dài hạn, nợ quá hạn, nợ khác phải trả của doanh nghiệp.

- Nếu muốn sử dụng hệ số thanh toán nhanh cần kết hợp các hệ số này với nhanh. Ngoài ra phải so sánh giữa các hệ số thanh toán nhanh trong nhiều năm để dễ dàng nhận diện xu hướng của thị trường đang biến động ra sao.

Như vậy, cách tính hệ số thanh toán nhanh khá đơn giản. Để đánh giá khả năng thanh toán của doanh nghiệp toàn diện nên kết hợp thêm với các chỉ số như hệ số khả năng thanh toán tổng quát, hệ số khả năng thanh toán hiện thời, hệ số khả năng thanh toán tức thời, hệ số khả năng thanh toán lãi vay, hệ số khả năng chi trả ngắn hạn.