Vòng quay khoản phải thu là gì? Công thức tính, ví dụ và ý nghĩa

Vòng quay khoản phải thu là gì

Hệ số vòng quay khoản phải thu (tên gọi tiếng Anh: Receivable turnover ratio) là một cách tính trong kế toán để kiểm tra mức độ hiệu quả của một doanh nghiệp khi thực hiện việc thu hồi các khoản phải thu và các khoản nợ của khách hàng. Dựa vào chỉ số này có thể đưa ra đánh giá khách quanh về mức độ hiệu quả của doanh nghiệp khi cấp tín dụng cho khách hàng đồng thời thể hiện khả năng thu hồi các khoản nợ ngắn hạn. Việc tính số vòng quay nợ phải thu có thể được thực hiện theo năm/quý/tháng.

Hệ số vòng quay khoản phải thu còn có tên gọi khác là hệ số quay vòng các khoản phải thu (Accounts receivable turnover ratio).

Vòng quay nợ phải thu khách hàng là chỉ số tài chính quan trọng

Cách tính vòng quay khoản phải thu

Cách tính số vòng quay khoản phải thu khá đơn giản, bạn chỉ cần áp dụng công thức sau:

Trình tự tính toán sẽ được thực hiện theo 3 bước sau đây:

Bước 1: Tính doanh thu bán chịu ròng = Tổng doanh thu bán chịu trong kỳ - Khoản doanh thu bán chịu mà khách hàng đã thanh toán bằng tiền mặt. 

Bước 2: Tính trung bình khoản phải thu = Trung bình cộng của khoản phải thu đầu kỳ và cuối kỳ.

Bước 3: Tính hệ số vòng quay khoản phải thu = Kết quả ở bước 1/Kết quả ở bước 2.

Ví dụ về cách tính vòng quay khoản phải thu

Để hiểu rõ hơn về cách tính vòng quay phải thu khách hàng cùng tìm hiểu ví dụ sau:

Sau khi kết thúc năm tài chính, công ty A có khoản phải thu là 120 triệu đồng trong bảng cân đối kế toán. Tổng doanh thu tín dụng cho năm tài chính là 450 triệu đồng và doanh thu bán hàng là 170 triệu đồng. Trong bảng cân đối kế toán năm ngoái của công ty A cho biết giá trị các khoản phải thu là 160 triệu đồng.

Ta có:

- Doanh số bán chịu ròng là: 450.000.000 - 170.000.000 = 280.000.000 đồng

- Trung bình các khoản phải thu là: (120.000.000 + 160.000.000)/2 = 140.000.000 đồng

>> Hệ số vòng quay khoản phải thu của công ty A = 280.000.000/140.000.000 = 2

Như vậy, công A phải thu các khoản thu của mình 2 lần/năm (180 ngày/lần). Hay hiểu cách khác là thời gian ước tính để công ty A thu tiền mặt là 180 ngày trong trường hợp bán chịu.

Cách tính số vòng quay nợ phải thu không quá phức tạp

Vòng quay các khoản phải thu có ý nghĩa gì?

Một doanh nghiệp mà có nhiều khoản phải thu cũng giống như việc cho khách hàng vay tiền mà không lấy lại được khoản tiền gốc và tiền lãi. Thông thường khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho khách hàng doanh nghiệp phải kèm theo một điều khoản trong đó yêu cầu phía khách hàng phải thanh toán giá trị hàng hóa, dịch vụ trong vòng từ 30 - 60 ngày.

Dựa vào hệ số vòng quay nợ phải thu có thể đưa ra được những đánh giá ban đầu về khả năng thu hồi các khoản nợ của doanh nghiệp đó hay hiệu của việc cấp tín dụng tại doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại. Dựa vào hệ số này cũng có thể biết được số lần khoản phải thu được chuyển thành tiền mặt trong doanh nghiệp.

Vòng quay khoản phải thu cao hoặc thấp phản ánh điều gì?

Hệ số vòng quay khoản phải thu cao

Hệ số vòng quay khoản phải thu càng cao chứng tỏ chứng tỏ doanh khả năng thu hồi các khoản phải thu và các khoản nợ của doanh nghiệp hiệu quả. Chỉ số này cao cũng cho thấy dòng tiền của doanh nghiệp tăng sau khi khách hàng thanh toán các khoản nợ. Doanh nghiệp không có nhiều nợ xấu và có thể đảm bảo việc giải phóng hạn mức tín dụng sau này.

Hệ số vòng quay khoản phải thu cao cũng có thể đưa ra đánh giá ban đầu về hoạt động của doanh nghiệp này chủ yếu dựa trên tiền mặt. Doanh nghiệp cũng rất thận trọng trước khi cấp tín dụng cho khách hàng. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp ngăn ngừa rủi ro nợ khó đòi. Tuy nhiên, nó có thể làm doanh nghiệp mất đi các khách hàng tiềm năng, mang lại lợi nhuận cho mình.

Hệ số vòng quay khoản phải thu thấp

Hệ số vòng quay khoản phải thu thấp chứng tỏ khả năng thu hồi nợ của doanh nghiệp đó thấp, chính sách tín dụng không hiệu quả. Tình trạng nợ xấu của doanh nghiệp tăng, khả năng kiểm soát dòng tiền khó. Khách hàng không có khả năng thanh toán nợ nên khó có thể thực hiện các giao dịch mua bán, trao đổi sau này.

Nếu doanh nghiệp có hệ số vòng quay phải trả thấp nên cân nhắc việc sửa đổi chính sách tín dụng để đảm bảo khả năng thu hồi các khoản phải thu và các khoản nợ của khách hàng.

Vòng quay khoản phải thu tăng lên nói lên điều gì?

Vòng quay các khoản phải thu bao nhiêu là tốt?

Mỗi ngành nghề kinh doanh có hệ số vòng quay khoản phải thu tối ưu khác nhau. Vì vậy, không thể đưa ra câu trả lời chính xác cho câu hỏi: "Vòng quay khoản phải thu bao nhiêu là tốt?". Doanh nghiệp sẽ phải so sánh số ngày thu tiền bình quân với số ngày thanh toán công nợ phải thu để đánh giá hiệu quả của việc thu hồi các khoản phải thu và các khoản nợ của khách hàng. 

Hạn chế của vòng quay khoản phải thu

- Dựa vào hệ số vòng quay khoản phải thu chỉ đưa ra kết luận về việc thu hồi nợ của doanh nghiệp mà không xác định được các khách hàng nợ xấu cần phải xem xét cụ thể.

- Các khoản thu này có thể thay đổi cả năm nên việc tính hệ số vòng quay khoản phải thu rất khó chính xác hoàn toàn. Vì vậy doanh nghiệp nên so sánh chỉ số này với các sản phẩm tương đồng, các doanh nghiệp cùng ngành, cùng quy mô kinh doanh để điều chỉnh chính sách cấp tín dụng phù hợp nhất.

Như vậy, việc tính toán hệ số vòng quay khoản phải thu không quá phức tạp. Doanh nghiệp có thể dựa vào chỉnh số này để nắm được hiệu quả từ việc thu hồi các phải phải thu và các khoản nợ của khách hàng.