Những lợi ích của năng suất lao động xã hội đối với xã hội và kinh tế

Năng suất lao động xã hội là gì?

Năng suất lao động xã hội là khả năng tạo ra sản phẩm và dịch vụ của toàn bộ nền kinh tế trong một đơn vị thời gian, được tính theo giá trị của thị trường. Năng suất lao động xã hội phản ánh hiệu quả của sự sử dụng các nguồn lực lao động trong nền kinh tế. Nó phản ánh mức độ tăng trưởng kinh tế và mức độ đóng góp của nền kinh tế vào sự phát triển xã hội.

Năng suất lao động xã hội đóng vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất, cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân và đẩy mạnh sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Năng suất lao động xã hội cũng ảnh hưởng đến đời sống xã hội, đặc biệt là về mặt tài chính, an sinh xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng.

Theo thống kê của Tổng cục Thống kê Việt Nam, năm 2020, năng suất lao động xã hội trung bình đạt 5,96 triệu đồng/người, tăng 5,9% so với năm trước đó. Tỷ lệ lao động có thu nhập từ 5 triệu đồng trở lên trên thị trường lao động cũng tăng từ 60,2% năm 2019 lên 67,8% năm 2020. Điều này cho thấy tầm quan trọng của năng suất lao động xã hội trong việc đảm bảo sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lao động xã hội

Các yếu tố nội tại của doanh nghiệp

• Sự quản lý chuyên nghiệp và hiệu quả của doanh nghiệp
• Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm, công nghệ, trang thiết bị sản xuất
• Đào tạo và phát triển nhân lực, tạo sự đồng thuận và sáng tạo cho nhân viên
• Khả năng ứng dụng và hiệu quả sử dụng nguồn lực lao động, vật tư, tài sản

Các yếu tố ngoại tại ảnh hưởng đến năng suất lao động xã hội

• Chính sách, quy định của chính phủ về thuế, hỗ trợ đầu tư, thương mại quốc tế
• Môi trường kinh doanh, hạ tầng, các dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh tế
• Các yếu tố xã hội và địa lý như sức khỏe, giáo dục, đào tạo, đặc biệt là khả năng tiếp cận với các công nghệ tiên tiến và thông tin

Ví dụ: Theo báo cáo của Tổ chức Kinh tế Hợp tác và Phát triển (OECD), trong năm 2019, nước Đức có năng suất lao động xã hội đứng đầu thế giới với giá trị trung bình là 65 USD/giờ lao động, cao hơn 18 USD so với giá trị trung bình của các nước khác. Nguyên nhân của điều này là do nước Đức có môi trường kinh doanh thân thiện với doanh nghiệp, chính sách thuế hỗ trợ đầu tư và phát triển sản phẩm công nghệ cao, đồng thời đào tạo và phát triển nhân lực chuyên nghiệp, cùng với đó là sự quản lý hiệu quả của các doanh nghiệp.

Các phương pháp đánh giá năng suất lao động xã hội

Dưới đây là một số phương pháp đánh giá năng suất lao động xã hội phổ biến:

Phương pháp đo lường đầu ra

Phương pháp này đánh giá năng suất lao động dựa trên đầu ra của sản phẩm hoặc dịch vụ được sản xuất hoặc cung cấp. Đây là phương pháp đánh giá năng suất lao động phổ biến nhất trong các doanh nghiệp và được sử dụng để đánh giá năng suất lao động của các ngành công nghiệp.

Phương pháp đo lường thành phẩm

Phương pháp này đánh giá năng suất lao động dựa trên số lượng sản phẩm được sản xuất hoặc dịch vụ được cung cấp. Phương pháp này thường được sử dụng để đánh giá năng suất lao động của các doanh nghiệp về sản phẩm.

Phương pháp đo lường thời gian

Phương pháp này đánh giá năng suất lao động dựa trên thời gian làm việc và số lượng sản phẩm được sản xuất hoặc dịch vụ được cung cấp. Phương pháp này thường được sử dụng để đánh giá năng suất lao động của các ngành dịch vụ.

Phương pháp đánh giá hiệu quả sử dụng nguồn lực

Phương pháp này đánh giá năng suất lao động dựa trên hiệu quả sử dụng nguồn lực, bao gồm nhân lực, tài sản vật chất, tài sản tài chính, v.v. Phương pháp này thường được sử dụng để đánh giá năng suất lao động của các doanh nghiệp và các tổ chức.

Phương pháp đánh giá theo chu kỳ kinh tế

Phương pháp này đánh giá năng suất lao động dựa trên sự khác biệt giữa tốc độ tăng trưởng của sản lượng và tốc độ tăng trưởng của lao động. Phương pháp này thường được sử dụng để đánh giá năng suất lao động của một quốc gia hoặc một khu vực trong một chu kỳ kinh tế nhất định.

Một số số liệu thống kê đánh giá năng suất lao động xã hội của một số quốc gia

Theo thống kê của Tổ chức Kinh tế Hợp tác và Phát triển (OECD) năm 2020, năng suất lao động xã hội của các nước thành viên OECD trung bình đạt 53,3 USD/giờ lao động. Trong đó, Mỹ đứng đầu với năng suất lao động xã hội trung bình là 69,6 USD/giờ lao động, kế đến là Hà Lan (63,8 USD/giờ lao động), Na Uy (60,6 USD/giờ lao động) và Đức (59,7 USD/giờ lao động).

Theo báo cáo của Tổ chức Công nghiệp Hóa học (ICIS) năm 2020, năng suất lao động xã hội của ngành công nghiệp hóa chất của Trung Quốc chỉ đạt 35-40% so với các nước phát triển như Mỹ và Châu Âu. Điều này được giải thích bởi các yếu tố như chất lượng nhân lực chưa đạt yêu cầu, sự thiếu hụt về vật tư và công nghệ, cùng với sự kém hiệu quả trong quản lý doanh nghiệp.

Tại Việt Nam, theo Báo cáo Đánh giá Cạnh tranh toàn cầu năm 2019 của Viện Nghiên cứu và Phát triển Kinh tế (RED), năng suất lao động xã hội của Việt Nam đang ở mức trung bình thấp so với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

Có thể thấy rằng năng suất lao động xã hội đóng một vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế và xã hội của một quốc gia. Để đạt được năng suất lao động xã hội cao, cần phải đảm bảo các yếu tố ảnh hưởng như giáo dục, đầu tư hạ tầng, công nghệ, quản lý và chính sách kinh tế được thúc đẩy hiệu quả. Việc đánh giá năng suất lao động xã hội đúng và hiệu quả là cực kỳ cần thiết để các doanh nghiệp và chính phủ có thể đưa ra những quyết định kinh tế đúng đắn và mang lại hiệu quả cao. Năng suất lao động xã hội cũng có tác động tích cực đến xã hội và kinh tế, giúp giảm nghèo đói, tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế và tạo ra những giá trị kinh tế lớn