Kinh nghiệm tham gia thị trường chứng khoán phái sinh Singapore

Tìm hiểu về thị trường chứng khoán phái sinh Singapore 

Thị trường chứng khoán phái sinh Singapore được xây dựng từ năm 1984 cùng với việc thành lập thị trường trao đổi tiền tệ quốc tế Singapore (SIMEX). Lúc này sản phẩm chủ yếu là hợp đồng tương lai của chỉ số Nikkei 225. 

Tháng 12/1999, Sở giao dịch chứng khoán Singapore (Singapore Exchange – SGX) được thành lập, từ tiền thân là ba tổ chức - Trung tâm giao dịch chứng khoán Singapore (SES), Trung tâm giao dịch tiền tệ quốc tế Singapore (Simex) và Công ty dịch vụ máy tính và thanh toán bù trừ chứng khoán (SCCS).

Sở giao dịch chứng khoán Singapore (Singapore Exchange – SGX)

SGX là một tổ chức độc lập, chịu sự giám sát của cơ quan quản lý tiền tệ Singapore. Ngay từ khi mới thành lập, các nhà quản lý thị trường đã đưa ra một quyết định hợp lý là cho phép thị trường chứng khoán phái sinh Singapore được liên thông với thị trường Chicago (TTCK phái sinh có lịch sử lâu đời nhất và phát triển nhất trên thế giới). Quyết định này được đưa ra đã giúp các nhà đầu tư (NĐT) được phép giao dịch giữa 2 thị trường mà không tốn chi phí.

Từ năm 2004, Singapore bắt đầu đưa thêm quyền chọn cổ phiếu vào giao dịch và gặt hái được nhiều thành công. Theo đó, Sở giao dịch Chứng khoán Singapore đã đưa ra nhiều cơ chế chính sách nhằm tạo thuận lợi cho các NĐT như: 

• Thay thế hệ thống khớp lệnh tài  sản bằng hệ thống giao dịch điện tử trực tuyến; 
• Miễn yêu cầu về cáo bạch; 
• Giảm bớt các tiêu chuẩn niêm yết quyền chọn.

Đến nay, thị trường chứng khoán phái sinh Singapore có đến 92% khối lượng giao dịch chứng khoán phái sinh được thực hiện qua giao dịch trực tuyến. Trải qua quá trình phát triển lâu dài, chứng khoán Singapore nói chung và thị trường chứng khoán phái sinh nói riêng đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, trở thành “vùng đất hứa” của nhiều doanh nghiệp. 

Các sản phẩm phái sinh phổ biến nhất tại thị trường Singapore

Tại thị trường Singapore hiện có các sản phẩm phái sinh tài chính phổ biến gồm:

• Hợp đồng tương lai chỉ số Nikkei
• Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu MSCI Đài Loan
• Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu MSCI Singapore
• Hợp đồng quyền chọn cổ phiếu (structured warrant)

Điều kiện tham gia thị trường chứng khoán phái sinh Singapore

SGX đưa ra các quy định cụ thể về điều kiện tham gia thị trường chứng khoán phái sinh, áp dụng cho từng nhóm đối tượng như sau: 

• Đối với thành viên giao dịch là cá nhân: Phải là một nhà kinh doanh phái sinh chuyên nghiệp, có đầy đủ kiến thức, hiểu biết về chứng khoán phái sinh, không yêu cầu vốn tối thiểu; 
• Đối với thành viên thanh toán: Phải có mức vốn tối thiểu 5 triệu đô la Singapore, có giấy phép cung cấp dịch vụ thị trường vốn và đáp ứng những chuẩn mực tài chính cao nhất. 

Các loại hợp đồng phái sinh trên thị trường chứng khoán phái sinh Singapore

Trên thị trường chứng khoán phái sinh Singapore có 04 loại hợp đồng phái sinh chủ yếu:

• Các hợp đồng phái sinh cổ phiếu: Là loại hợp đồng phái sinh với tài sản cơ sở là cổ phiếu để xác định giá trị chứng khoán phái sinh
• Các hợp đồng phái sinh hàng hóa: Là loại hợp đồng phái sinh với tài sản cơ sở là hàng hóa để xác định giá trị chứng khoán phái sinh. Các sản phẩm phái sinh hàng hóa ở Singapore chủ yếu là vận tải biển và dầu khí. Hiện các sản phẩm phái sinh hàng hóa ở Singapore chủ yếu giao dịch trên thị trường OTC, thông qua công ty SGX AsiaClear, trực thuộc SGDCK Singapore – là Công ty TNHH về thanh toán, bù trừ các giao dịch chứng khoán phái sinh OTC nhằm phòng ngừa rủi ro giao dịch. 
• Các hợp đồng phái sinh lãi suất: Là hợp đồng tài chính liên quan đến giá trị tăng và giảm dựa trên sự biến động của lãi suất. Các bên tham gia giao dịch sẽ đưa ra các dự đoán khác nhau về biến động tăng/giảm lãi suất trong tương lai của tài sản cơ sở..
• Các hợp đồng phái sinh ngoại hối: Là hợp đồng tài chính giữa người mua và người bán liên quan đến việc trao đổi hai loại tiền tệ vào một ngày trong tương lai theo một tỉ lệ nhất định. 

Thị trường phái sinh Singapore có đa dạng các loại hợp đồng

Kinh nghiệm tham gia thị trường chứng khoán phái sinh Singapore

Trên thị trường chứng khoán phái sinh Singapore có đa dạng các loại hợp đồng tương lai, trong đó hợp đồng tương lai nhiều nhất là dựa vào cổ phiếu, vàng và năng lượng. Còn các hợp đồng tương lai cho mặt hàng nông sản không có nhiều. Hiện Singapore đang đứng trong nhóm 10 thị trường giao dịch Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu lớn nhất trên thế giới. 

Với những con số ấn tượng về vị thế trên thị trường chứng khoán phái sinh quốc tế, thị trường chứng khoán phái sinh Singapore luôn là mảnh đất "màu mỡ" mà nhiều nhà đầu tư doanh nghiệp cũng như tư nhân mong muốn được tham gia. Đặc biệt là khi SGX lần lượt được các nhà lập pháp tiêu chuẩn tại Mỹ và Châu Âu công nhận về tiêu chuẩn cho các sản phẩm phái sinh, sản phẩm chứng khoán, và về khả năng kiểm soát rủi ro và thanh toán bù trừ.

Trên thị trường chứng khoán phái sinh Singapore sẽ chia các sản phẩm thành các nhóm khác nhau như: hợp đồng lãi suất và quyền chọn ngắn hạn, hợp đồng lãi suất và quyền chọn dài hạn, hợp đồng cổ phiếu tương lai... Còn các công ty đang niêm yết tại Sở giao dịch Singapore được chia làm 2 nhóm: 

• Niêm yết trên SGX Mainboard (Sàn chính): Điều kiện niêm yết là một công ty phải đáp ứng đủ các tiêu chí về giá trị vốn hóa giá trị thị trường, lợi nhuận trước thuế và năng lực kinh doanh. Các doanh nghiệp niêm yết tại đây phải chịu sự giám sát, bảo trợ của các tổ chức bảo trợ được SGX chấp thuận.
• Niêm yết trên sàn Catalist (Sàn thứ cấp): Đây là sàn phục vụ cho mục đích huy động vốn bổ trợ hoặc đóng vai trò là sàn giao dịch cho các "công ty nhỏ phát triển nhanh” với các quy định linh động, đơn giản. Các doanh nghiệp niêm yết ở sàn Catalist thường là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Đối với một thị trường phái sinh hấp dẫn như Singapore, các hợp đồng tương lai đều phù hợp với các nhà đầu tư dù bạn muốn đi theo chiến lược đầu cơ tìm kiếm lợi nhuận hay quản trị rủi ro. Khi tham gia thị trường chứng khoán phái sinh Singapore, về cơ bản các nhà đầu tư sẽ thực hiện giao dịch thông qua các công ty môi giới chứng khoán có liên kết với sở giao dịch chứng khoán Singapore.

Điểm khác biệt của thị trường chứng khoán Singapore là nhà đầu tư không bị quản chặt về trách nhiệm thanh toán bởi trách nhiệm này thuộc về công ty môi giới chứng khoán. Nhà đầu tư không bị giới hạn về số tài khoản được mở. Một nhà đầu tư có thể có từ 5 - 7 tài khoản để giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên, pháp luật tại nước này chỉ cho phép người môi giới được mở một tài khoản tại chính công ty mình và trước khi giao dịch, họ phải báo cáo với bộ phận kiểm soát. Điều này nhằm đảm bảo rằng, giao dịch của nhà môi giới là hoàn toàn minh bạch.

Giao dịch phái sinh trên thị trường Singapore rất minh bạch

Khi tham gia giao dịch chứng khoán phái sinh Singapore,  nhà đầu tư cần chú ý những vấn đề sau:

- Trung tâm thanh toán bù trừ (Clearing house) có 3 chu kỳ/ngày là: chu kỳ bắt đầu lúc 5h, chu kỳ 13h và chu kỳ 17h. 

- Các công ty chứng khoán sẽ báo cáo vị thế mở, các tài khoản được mở, vị thế mua bán từ các hợp đồng nước ngoài với Trung tâm thanh toán bù trừ vào cuối mỗi ngày giao dịch. Hàng tuần, hàng tháng phải gửi báo cáo cho Trung tâm thanh toán bù trừ thông qua hệ thống điện tử.

- Các hợp đồng tương lai trên thị trường chứng khoán phái sinh Singapore sẽ được xử lý về giá vào cuối ngày. Trung tâm thanh toán bù trừ sẽ xem xét lại số tiền ký quỹ (margin) của từng thành viên.

- Đối với mức ký quỹ: Trung tâm thanh toán bù trừ sẽ đưa ra một mức ký quỹ ban đầu cho các thành viên, các thành viên sẽ yêu cầu nhà đầu tư đảm bảo mức ký quỹ này. Mức ký quỹ duy trì sẽ thấp hơn mức ký quỹ ban đầu. Trường hợp tài khoản vốn chủ sở hữu thấp hơn mức ký quỹ duy trì, nhà đầu tư phải nộp thêm tài sản vào. Thông thường nhà đầu tư sẽ nhận được thông tin về việc bổ sung tài sản vào tài khoản ký quỹ từ nhân viên công ty môi giới chứng khoán vào 8h sáng (sau khi Trung tâm thanh toán bù trừ gửi báo cáo vào lúc 7h về vị thế cuối ngày qua và danh mục tiền của nhà đầu tư). Nhà đầu tư có 2 ngày để bổ sung khoản ký quỹ duy trì, có thể ký quỹ bằng tiền mặt. Khi vốn chủ sở hữu cao hơn mức ký quỹ ban đầu, nhà đầu tư được rút tiền về. 

Thị trường chứng khoán phái sinh Singapore là một trong những thị trường chứng khoán sôi động trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Singapore đang ngày càng khẳng định vị thế của mình trên thị trường tài chính thế giới. Singapore Exchange là sở giao dịch tích hợp cả chứng khoán và các công cụ phái sinh được cổ phần hóa đầu tiên tại Châu Á, đồng thời là sở giao dịch đại chúng thứ 2 tại khu vực Châu Á Thái Bình Dương. Hy vọng với những thông tin trên đây bạn đã hiểu thêm về thị trường chứng khoán Singapore - vùng đất hứa của nhiều doanh nghiệp.