Nhà đầu tư thiên thần là gì? Các nhà đầu tư thiên thần tại Việt Nam

Nhà đầu tư thiên thần là gì?

Nhà đầu tư thiên thần (tiếng anh là Angel Investor hoặc Seed Investor hoặc Angel Funder) là những người cung cấp vốn cho các công ty khởi nghiệp hoặc các doanh nghiệp nhỏ để đổi lấy quyền sở hữu trong công ty. Theo đó, họ sẽ tài trợ vốn ban đầu giúp doanh nghiệp có đủ nguồn vốn để thực hiện các chiến lược kinh doanh hoặc giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn về vốn. 

Thuật ngữ “thiên thần” xuất phát từ nhà hát Broadway - nơi được sử dụng để mô tả những người giàu có đầu tư tiền cho các tác phẩm trên sân khấu khi nhà hát đứng trước nguy cơ phải đóng cửa. William Wetzel - giáo sư tại Đại học New Hampshire và là người sáng lập Trung tâm nghiên cứu mạo hiểm đã sử dụng thuật ngữ "thiên thần" để mô tả những nhà đầu tư đã hỗ trợ họ.

Nhà đầu tư thiên thần là gì?

Đặc điểm của nhà đầu tư thiên thần

Nhà đầu tư thiên thần thường có đặc điểm sau:

- Khác với các nhà đầu tư mạo hiểm huy động tiền đầu tư từ nhiều nhà đầu tư khác để tạo thành một quỹ để đầu tư, nhà đầu tư thiên thần thường sử dụng chính số tiền của họ để đầu tư vào các công ty mà họ cho rằng có tiềm năng tăng trưởng và tạo ra lợi nhuận. Hầu hết các nhà đầu tư thiên thần đều có sẵn một khoản tiền nhàn rỗi muốn tìm kênh đầu tư tạo ra lợi nhuận tốt hơn so với các kênh đầu tư truyền thống.

- Loại đầu tư có tỷ lệ rủi ro khá cao và thường chiếm ít hơn 10% danh mục đầu tư của các nhà đầu tư thiên thần.

- Các nhà đầu tư thiên thần chủ yếu tập trung vào việc giúp các công ty khởi nghiệp có đủ nguồn vốn để thực hiện các dự định kinh doanh hơn là lợi nhuận mà họ các thể nhận được. Đây cũng được là điểm khác biệt với các nhà đầu tư mạo hiểm.

Các công ty huy động tiền từ các nhà đầu tư thiên thần được công nhận sẽ không phải cung cấp hồ sơ chứng khoán với Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) và các cơ quan quản lý nhà nước. Do đó, hầu hết các nhà huy động vốn cổ phần đều tìm kiếm nguồn vốn từ các nhà đầu tư thiên thần.

- Thông thường, các nhà đầu tư thiên thần đặt 25.000 đến 50.000 đô la vào mỗi công ty. Cũng có trường hợp chỉ đầu tư 10.000 đô la và số tiền đầu tư cao nhất là 100.000 đô la.

Nhà đầu tư thiên thần là ai?

Theo quy định của Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) thì nhà đầu tư thiên thần phải có giá trị ròng tối thiểu là 1 triệu đô la và thu nhập hàng năm ít nhất 200.000 đô la để được công nhận là nhà đầu tư. Nếu nhà đầu tư thiên thần nộp thuế cùng với vợ/chồng của họ, thu nhập hàng năm của họ phải tăng lên 300.000 đô la.

 Các nhà đầu tư thiên thần thường là các thành viên trong gia đình, bạn bè thân thiết của chủ doanh nghiệp.

Các nhà đầu tư thiên thần tại Việt Nam

Theo thông tin trên baodautu.vn, danh sách các nhà đầu tư thiên thần tại Việt Nam, bao gồm:

• Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam
• Công ty cổ phần Đầu tư Innovation Hub
• Công ty cổ phần tư nhân Đầu tư và Khởi nghiệp quốc gia
• Công ty cổ phần Tư vấn quản lý Việt
• Công ty TNHH Angels 4 Us
• Trung tâm Ươm tạo Khởi nghiệp Sông Hàn
• Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Công nghệ Bách khoa Hà Nội
• Công ty cổ phần Capella Việt Nam
• Hội Doanh nghiệp trẻ Hà Nội.

Ngoài ra còn có: Những nhà đầu tư trong chương trình Shark Tank Việt Nam.

Các nhà đầu tư thiên thần tại Việt Nam

Các tổ chức này cam kết sẽ xây dựng và phát triển mạng lưới nhà đầu tư thiên thần Việt Nam (iAngel Network) trở thành điểm đến đầu tiên cho các bạn trẻ khởi nghiệp khi có nhu cầu về tài chính và phi tài chính.

Chia sẻ với Báo Đầu tư, Ông Lý Đình Quân, Giám đốc Trung tâm Ươm tạo Khởi nghiệp Sông Hàn cho biết: “Chúng tôi biết, khó khăn lớn nhất của các dự án khởi nghiệp là vốn. Chúng tôi cũng biết, hàng lang pháp lý cho hoạt động của các nhà đầu tư thiên thần còn hạn chế. Vì vậy, chúng tôi sẽ cùng nhau xây dựng cộng đồng nhà đầu tư thiên thần để hỗ trợ các dự án khởi nghiệp thương mại hóa thành công”.

Ông Trần Anh Vương, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Hà Nội chia sẻ thêm, các nhà đầu tư cam kết xây dựng mạng lưới nhà đầu tư thiên thần tại Việt Nam trên cơ sở vì cộng đồng khởi nghiệp: “Mạng lưới này sẽ hoạt động tích cực cả bề rộng, chiều sâu, nuôi dưỡng và truyền cảm hứng cho thế hệ doanh nghiệp khởi nghiệp”, ông Vương cho biết.

Ông Nguyễn Tiến Trung, Giám đốc Công ty cổ phần tư nhân Đầu tư và Khởi nghiệp quốc gia cũng khẳng định: “Chúng tôi sẽ xây dựng iAngel trở thành địa chỉ mà các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể có chỗ dựa về cả tài chính và kiến thức để họ có thể phát triển lâu dài. Sẽ không chỉ có 9 đối tác cam kết, mà sẽ còn nhiều nhà đầu tư thiên thần cùng chung mục tiêu này”.

Ý kiến của các nhà đầu tư thiên thần về thị trường gọi vốn ở Việt Nam

Chia sẻ với báo Nhà đầu tư, anh Trịnh Anh Đức  - Giám đốc điều hành quỹ đầu tư thiên thần VIC Partners cho biết, hiện tại ở Việt Nam, các công ty khởi nghiệp mới hình thành từ 3 - 4 năm trước là nơi để các nhà đầu tư tài trợ vốn ở khúc giữa với số tiền đầu tư từ vài trăm triệu đến 1 - 2 tỷ đồng

Tuy nhiên, thị trường vốn cho các công ty khởi nghiệp tại nước ta vẫn thiếu khúc giữa này: “Khúc đầu không vấn đề gì, các bạn có thể tiết kiệm tiền, vay mượn bạn bè, bố mẹ, người thân, hoặc vào một số vườn ươm khởi nghiệp. Khúc trên là các quỹ đầu tư mạo hiểm từ nước ngoài vào nhưng hầu hết đầu tư của họ là lớn, thông thường phải từ 4 tỷ đồng trở lên. Khúc giữa là các khoản đầu tư vài trăm triệu đến 1-2 tỷ đồng thì rất ít, hầu hết là đến từ các nhà đầu tư thiên thần, mà nhà đầu tư thiên thần ở Việt Nam thì đếm trên đầu ngón tay”.

Như vậy, số lượng nhà đầu tư thiên thần tính đến thời điểm này còn hạn chế. Đó là một thách thức lớn với các công ty khởi nghiệp đang cần kêu gọi vốn đầu tư để thực hiện các chiến lược kinh doanh của mình.