Cạnh tranh hoàn hảo là gì? Đặc điểm của một thị trường cạnh tranh hoàn hảo?

Cạnh tranh hoàn hảo là một khái niệm không quá xa lạ trong nền kinh tế hiện nay. Đây là một trong những thị trường cạnh tranh lý tưởng cho cả người bán và người mua.

Cạnh tranh hoàn hảo là gì?

Cạnh tranh hoàn hảo hay còn được biết với cái tên cạnh tranh nguyên tử. Trong tiếng Anh là perfect competition/atomic competition.

Cạnh tranh hoàn hảo kinh tế vi mô

Cạnh tranh hoàn hảo là một thị trường lý tưởng, có nhiều tiềm năng phát triển bởi có rất nhiều người mua và người bán và họ đều có những thông tin đầy đủ, cân xứng. Những người này hoạt động độc lập trên thị trường và không có sự tác động về giá của hàng hóa, dịch vụ.

Cạnh tranh hoàn hảo về lý thuyết đối lập với cạnh tranh độc quyền bởi người mua và người bán có thể nắm được giá cả mà họ có thể mua – bán từ đó giúp hạn chế nguy cơ hình thành các thế mạnh thị trường, điều này đảm bảo thị trường không bị một doanh nghiệp nào chi phối thị trường, làm ảnh hưởng đến giá cả, đảm đảo việc cạnh tranh công bằng.

Xem thêm: Cạnh tranh không lành mạnh là gì? Nó ảnh hưởng như thế nào đến môi trường kinh doanh?

Ví dụ về cạnh tranh hoàn hảo

Những ví dụ về cạnh tranh hoàn hảo trên thị trường 

Chúng ta có thể xét ví dụ về cạnh tranh hoàn hảo đó là thịt lợn bán tại các chợ. Sẽ có rất nhiều người bán và người mua cùng tham gia buổi chợ đó và họ độc lập lẫn nhau. Thịt lợn là đồng nhất, hàng này và hàng khác không có sự khác biệt về sản phẩm.

Thông tin bán hoàn hảo: Người bán và người mua đều có thể nắm rõ giá cả của sản phẩm, họ biết là giá bao nhiêu là mua được để không bị mua đắt, họ biết các bà hàng xóm mua thịt đó giá bao nhiêu. Trước khi mua họ cũng đi tham khảo hàng nào ngon trước khi đưa ra quyết định. Ngoài ra, những người mua và người bán còn hiểu được những đặc điểm của nhau bởi là khách hàng quen.

Hoặc với thị trường cạnh tranh hoàn hảo cho hai siêu thị Big C và Coopmart ở Việt Nam cạnh tranh kinh doanh nhau khi bán và trưng bày cùng một nhóm sản phẩm nông sản từ các công ty. Có rất ít sự khác biệt để phân biệt các sản phẩm giữa hai siêu thị với nhau và giá cả của chúng vẫn gần như nhau.

Ngoài ra, còn rất nhiều ví dụ cạnh tranh khác như lúa gạo, cà phê…

Đường cầu của cạnh tranh hoàn hảo

Như phân tích trên thì những doanh nghiệp tham gia vào thị trường hoàn hảo là độc lập và không có khả năng làm thay đổi giá cả, họ chấp nhận với giá bằng thị trường. Hãng không thể bán giá cao hơn trên thị trường nhưng cũng không thể bán thấp hơn giá thị trường. Nếu hãng bán giá cao hơn thị trường thì sẽ không có khách hàng mua sản phẩm, bởi sản phẩm trên thị trường là đồng nhất giống nhau, người tiêu dùng có thể lựa chọn người này hoặc người kia. Ngược lại các hãng nếu bán giá thấp hơn giá thị trường thì sẽ bị thiệt, lợi nhuận giảm. Như vậy có thể chốt lại rằng đường cầu của hãng là đường cầu nằm ngang và trùng với đường doanh thu biên và doanh thu bình quân như đồ thị.

Những đặc điểm của cạnh tranh hoàn hảo

Đặc điểm của thị trường cạnh tranh hoàn hảo 

Thị trường cạnh tranh hoàn hảo thường sẽ có 3 đặc điểm cơ bản dưới đây để bạn nhận biết:

Các sản phẩm có sự đồng nhất

Các sản phẩm trên thị trường cạnh tranh hoàn hảo là đồng nhất với nhau, không có sự phân biệt, nó là hàng hóa thay thế hoàn hảo để người tiêu dùng có thể lựa chọn sản phẩm này hoặc cũng có thể mua sản phẩm khác mà công dụng, chất lượng là như nhau.

Những thông tin sẵn có hoàn hảo

Người tiêu dùng cũng như người bán có thể dễ dàng biết được những thông tin về giá thành của sản phẩm. Điều này giúp khách hàng có thể mua được sản phẩm với giá tốt nhất trên thị trường, tránh trường hợp không nắm thông tin về giá dẫn tới mua đắt.

Không có sự rào cản khi gia nhập hoặc rút lui khỏi thị trường

Tự do tham gia thị trường hoặc rút lui khỏi thị trường, đặc điểm này tương tự như cạnh tranh độc quyền. Điều này có nghĩa là bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể tham gia hoặc rút lui khỏi thị trường kinh doanh mà không gặp bất kỳ trở ngại, rào cản nào.

Tóm lại: Cạnh tranh hoàn hảo – Một cấu trúc thị trường tồn tại khi

• Các hãng là người chấp nhận giá,
• Tất cả các hãng sản xuất một sản phẩm đồng nhất
• Việc gia nhập và rút lui là không hạn chế.

Đặc trưng quan trọng nhất của thị trường cạnh tranh hoàn hảo là mỗi một hãng trong một thị trường cạnh tranh hoàn hảo đều cư xử như một người chấp nhận giá. Các hãng cạnh tranh chấp nhận mức giá thị trường của sản phẩm, mức giá được xác định bởi điểm giao của đường cung và đường cầu đã cho.

Những ưu điểm và nhược điểm của thị trường cạnh tranh hoàn hảo

Ưu điểm của cạnh tranh hoàn hảo

• Ưu điểm đầu tiên và quan trọng trong cạnh tranh hoàn hảo đó là người tiêu dùng có thể nắm được giá cả để mua được sản phẩm với giá phù hợp, tránh bị tính giá cao hơn mức bình thường. Bởi trong thị trường hoàn hảo các thông tin sẵn có hoàn hảo, không người bán nào được phép quyết định đến giá cả thị trường.
• Các sản phẩm trên thị trường là đồng nhất với nhau giúp cho người tiêu dùng có thể mua được những sản phẩm đủ tiêu chuẩn, không phải lo lắng về chất lượng sản phẩm.
• Trong một thị trường hoàn hảo như vậy, nếu các sản phẩm của người bán không làm hài lòng người mua về giá cả, sản phẩm hoặc dịch vụ thì người mua có thể chuyển sang một người bán khác.
• Trong thị trường hoàn hảo, các nhà kinh doanh thường tốn rất ít tiền chi phí quảng cáo, thậm chí là không cần thiết bởi các sản phẩm trên thị trường là đồng nhất và nếu người bán giữ nguyên theo mức giá thị trường thì việc mua – bán sẽ tự động diễn ra mà không cần tới sự tác động nào.

Nhược điểm của thị trường cạnh tranh hoàn hảo

• Các doanh nghiệp trong thị trường đều là doanh nghiệp nhỏ và độc lập. Vậy nên những người này không đủ để tác động thị trường làm thay đổi giá sản phẩm. Điều này có nghĩa là không có sức mạnh thị trường.
• Nhược điểm thứ hai trong thị trường cạnh tranh không hoàn hảo đó là không tạo ra động lực khuyến khích người bán có sự thay đổi hoặc bổ sung thêm tính năng hữu ích cho sản phẩm. Do đó, các công ty không thể tự tạo sự khác biệt bằng cách tính phí bảo hiểm cho sản phẩm và dịch vụ của họ.

So sánh về cạnh tranh hoàn hảo và cạnh tranh không hoàn hảo

Điều kiện cạnh tranh hoàn hảo

Điều kiện hình thành thị trường cạnh tranh hoàn hảo 

Một công ty trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo có thể tạo ra lợi nhuận trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài sẽ có lợi nhuận kinh tế bằng không. Một số điều kiện trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo như sau:

• Có nhiều doanh nghiệp cùng hoạt động trên thị trường, trong đó mỗi doanh nghiệp chỉ có quy mô tương đối nhỏ so với quy mô chung của thị trường.
• Tính đồng nhất của sản phẩm đang được trao đổi, buôn bán và cạnh tranh trên thị trường.
• Tính hoàn hảo của thông tin khi những người mua và bán trên thị trường có đầy đủ những thông tin cần thiết có liên quan đến thị trường.
• Các doanh nghiệp có khả năng tự do xuất, nhập hàng, tự do tham gia và tự do rút lui ra khỏi thị trường hàng hóa.

Thị trường cạnh tranh hoàn hảo và những thông tin về nó thật sự rất đa dạng. Hy vọng với những chia sẻ trên đã giúp bạn trong hành trình học hỏi và tìm kiếm thông tin, mở rộng kiến thức.