Tổ chức phi chính phủ là gì? Các tổ chức phi chính phủ ở Việt Nam

Tổ chức phi chính phủ là gì?

Tổ chức phi chính phủ là tổ chức được thành lập mà không thuộc về một chính phủ nào cụ thể, nhưng nếu sống nhờ vào chính phủ nào thì cũng cần chính phủ đó ủng hộ. Ngoài ra, tổ chức phi chính phủ còn chỉ những tổ chức không thu lợi nhuận (thường giới hạn trong lĩnh vực văn hoá, xã hội).

Một điểm nổi bật đáng kể của tổ chức phi chính phủ là họ đã tạo ra được hệ thống gắn kết cùng mạng lưới kết nối các cá nhân xuyên quốc gia để thực hiện những mục đích tốt đẹp.

Tổ chức phi chính phủ

Đặc điểm của tổ chức phi chính phủ

Tổ chức phi chính phủ có những đặc điểm cơ bản sau đây:

• Các tổ chức này hoạt động vì mong muốn đem lại lợi ích chung cho xã hội: Môi trường, y tế, giáo dục, văn hoá,...
• Các tổ chức phi chính phủ không đặt mục tiêu thương mại mà chủ yếu hoạt động không cần lợi nhuận.
• Đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp, có trình độ, có những người hoạt động tự nguyện.
• Đa dạng dự án hoạt động về bảo vệ trẻ em, bảo vệ động vật hoang dã, xoá đói giảm nghèo, đấu tranh vì quyền lợi của nạn nhân chất độc da cam, hỗ trợ và giúp đỡ người khuyết tật,...

Vai trò của tổ chức phi chính phủ

Những vai trò nổi bật của tổ chức phi chính phủ:

• Vai trò truyền thông: Tổ chức phi chính phủ là đơn vị tạo điều kiện thuận lợi truyền bá các thông tin từ chính phủ đến người dân và ngược lại:
  • Truyền thông lên chính phủ về những việc người dân đang dự định, đang làm và cảm nhận của họ.
  • Truyền thông xuống người dân về nhưng kế hoạch mà chính phủ đang có kế hoạch và tiến trình thực hiện.
• Vai trò phát triển xã hội: Thúc đẩy các công dân cùng nhau tự nguyện làm việc để tạo ra những giá trị xã hội tốt đẹp. Họ đưa ra những sáng kiến cho mục đích chung hoặc vấn đề của từng địa phương trong các lĩnh vực y tế, môi trường, giáo dục, văn hoá,... Từ đó, tạo ra xã hội ngày một phát triển, đề cao quyền công dân và những đóng góp của mỗi người.
• Vai trò người phát ngôn: Các tổ chức phi chính phủ đôi khi trở thành người phát ngôn cho người nghèo, đem tiếng nói và những lập luận của mình tác động đến những chính sách cũng như chương trình của chính phủ. Điều này được thực hiện bằng nhiều phương tiện khác nhau, chẳng hạn vận động triển khai các dự án thí điểm, tham gia vào các diễn đàn công cộng xây dựng chính sách, kế hoạch cho chính phủ. Tổ chức phi chính phủ là đơn vị đứng ra ủng hộ người nghèo, thực hiện chương trình của chính phủ, trở thành người kích động/phê bình hoặc các đối tác/cố vấn, là các nhà tài trợ của dự án thí điểm hay là các hoà giải viên.

Phân loại tổ chức phi chính phủ

Các tổ chức phi chính phủ được phân loại dựa vào những cách tiếp cận khác nhau:

Phân loại theo phạm vi hoạt động:

• Tổ chức phi chính phủ mang tính chất chính phủ là những tổ chức do chính phủ thành lập.
• Tổ chức phi chính phủ mang tính chất quốc gia là những tổ chức có các thành viên chung một quốc tịch.
• Tổ chức phi chính phủ mang tính chất quốc tế là những tổ chức có các thành viên đa quốc tịch với phạm vi hoạt động rộng khắp trên thế giới (hoạt động tuân theo luật pháp của các nước chấp nhận sự hợp tác).

Phân loại theo tính chất hoạt động:

• Tổ chức phi chính phủ hoạt động với tính chất trợ giúp nhóm người yếu thế
• Tổ chức phi chính phủ hoạt động với tính chất tôn giáo
• Tổ chức phí chính phủ hoạt động với tính chất hiệp hội nghề nghiệp

Phân loại theo cơ sở pháp lý:

Căn cứ vào Nghị định 12/2012/NĐ-CP, các tổ chức phi chính phủ được phân chia thành 2 loai: Hoạt động phi lợi nhuận, vì mục đích nhân đạo hoặc hoạt động hỗ trợ phát triển.

Hoạt động của các tổ chức phi chính phủ ở Việt Nam

Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, hội nhập quốc tế sâu rộng nên có rất nhiều các tổ chức phi chính phủ đang hoạt động ở nước ta. 

Nhiều tổ chức phi chính phủ hoạt động tại Việt Nam đã trở thành kênh kết nối, hợp tác quan trọng giữa Việt Nam và thế giới. Các tổ chức phi chính phủ thúc đẩy tạo dư luận quốc tế ủng hộ những đường lối đối ngoại mà ta triển khai, đặc biệt góp tiếng nói uy tín để đấu tranh bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời giữ gìn hoà bình khu vực và quốc tế.

Ngoài ra, xuất hiện những tổ chức phi chính phủ khác cùng dang tay hỗ trợ nền kinh tế của Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế, bảo vệ các quyền lợi chính đáng trong những vấn đề thương mại với châu Mỹ và Liên minh châu Âu.

Các tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực phát triển xã hội đã đứng lên kêu gọi tài trợ từ nhiều nguồn khác nhau để phần nào giải quyết những khó khăn ở các khu vực của nước ta, đáng kể nhất là những khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Những dự án của các tổ chức phi chính phủ tập trung ưu tiên vào những lĩnh vực mà Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm như xoá đói giảm nghèo, giáo dục vùng cao và các vùng kinh tế khó khăn, bảo vệ phụ nữ và trẻ em, khắc phục hậu quả chiến tranh, những giải pháp bảo vệ môi trường,...

Các tổ chức phi chính phủ ở Việt Nam

Tổ chức phi chính phủ CARE

Tổ chức nhân đạo CARE ra đời từ năm 1945 với mục đích cao cả là chống đói nghèo toàn cầu và cứu trợ khẩn cấp. Đặc biệt, tổ chức này rất quan tâm và ưu ái hỗ trợ nhiều cho phụ nữ và trẻ em gái - Những đối tượng dễ bị tổn thương nhất, nhưng khi có sức mạnh họ có khả năng đưa cả gia đình và cộng đồng vượt qua đói nghèo. CARE đã xuất hiện ở hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Việt Nam.

CARE đến Việt Nam vào năm 1989, hoạt động năng nổ và đã hợp tác cùng nhiều tổ chức quốc tế để thực hiện hơn 300 dự án vì cộng đồng. CARE luôn giải quyết mọi việc bằng cách tìm đến nguyên nhân gốc rễ của đói nghèo và bất công gây tổn thương cho một nhóm người trong xã hội và đẩy họ ra ngoài.

Tại Việt Nam, CARE đặt mục tiêu mọi người dân dù là thành phố hay nông thôn nghèo và yếu thế, đặc biệt là phụ nữ ngoài đều có thể hưởng lợi bình đẳng từ sự phát triển.

Tổ chức phi chính phủ CHANGE

CHANGE là một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập từ năm 2013, hoạt động hướng đến giải quyết các vấn đề môi trường ở TP. Hồ Chí Minh - Việt Nam. CHANGE luôn khuyến khích và thúc đẩy các hoạt động giữ gìn, bảo vệ môi trường qua truyền thông sáng tạo, giáo dục để thay đổi hành vi, cũng như truyền cảm hứng cho người Việt.

CHANGE đã thực hiện được hơn 200 dự án. Trong giai đoạn từ 2013 - 2020, CHANGE đạt tổng giá trị truyền thông là 10,78 triệu USD cũng sự góp mặt của hơn 200 người nổi tiếng tham gia truyền tải thông điệp. CHANGE nhận giải Tổ chức môi trường xuất sắc nhất năm 2017 do tạp chí Nhịp cầu đầu tư công nhận.

Tổ chức phi chính phủ CRS

Tổ chức phi chính phủ Catholic Relief Services (CRS) của Hoa Kỳ đã hoạt động tại Việt Nam từ năm 1994, CRS hợp tác với Chính phủ và các tổ chức khác đã triển khai nhiều dự an về giáo dục hòa nhập cho người khuyết tật, giáo dục phòng tránh bom mìn, giảm thiểu rủi ro thiên tai ở các tỉnh thành của Việt Nam, ưu tiên đặc biệt cho những tỉnh thành vẫn còn ảnh hưởng nhiều từ hậu quá chiến tranh như Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Quảng Nam,...

Tổ chức phi chính phủ Oxfam

Tổ chức Oxfam là liên minh quốc tế của 20 tổ chức cùng phối hợp hoạt động ở hơn 90 nước trên toàn cầu, phấn đấu vì mục tiêu xóa đói giảm nghèo và đấu tranh cho bình đẳng.

Những lĩnh vực cụ thể mà Oxfam đang hoạt động tại Việt Nam là: Phát triển nông thôn, giảm thiểu rủi ro của thảm hoạ và biến đổi khí hậu, đưa ra các biện pháp ứng phó, phát triển xã hội dân sự, phát triển cộng đồng thiểu số, nâng cao vị thế của phụ nữ trong xã hội.

Từ năm 1955, Oxfam đã bắt đầu có nhiều hoạt động cứu trợ nhân đạo ở Việt Nam. Từ cuối những năm 80, Oxfam đã triển khai nhiều dự án xoá đói giảm nghèo.

Oxfam làm việc với nhiều tổ chức để đạt được những mục tiêu cao cả là phát triển con người, đẩy mạnh sự công bằng, kinh tế thịnh vượng nhờ những thay đổi trong các chính sách kinh tế xã hội.

Tổ chức phi chính phủ Plan

Tổ chức phi chính phủ Plan hoạt động hướng tới đối tượng chính là trẻ em, đã có mặt ở 48 quốc gia. Đây là một tổ chức không liên quan đến chính trị, tôn giáo, hiện hoạt động chủ yếu tại các quốc gia đang phát triển ở khu vực Trung - Nam Mỹ, Nam Á, Đông Nam Á và châu Phi. Plan hiện đang có hơn 6.000 nhân viên cùng hệ thống hơn 50.000 tình nguyện viên ở các quốc gia mà họ hoạt động.

Plan hoạt động nhiều trong lĩnh vực giáo dục, y tế công cộng, cư trú cũng như các vấn đề phát sinh khác tại cộng đồng mà tổ chức này có mặt.

Tổ chức phi chính phủ REACH

Tổ chức REACH thành lập vào năm 2004, là một tổ chức phi lợi nhuận về việc làm cho những thanh niên Việt Nam có hoàn cảnh khó khăn, REACH sẽ đào tạo nghề nghiệp, hướng nghiệp và giới thiệu việc làm.

Nhiều tổ chức phi chính phủ đang hoạt động tại Việt Nam

Sự đóng góp của các tổ chức phi chính phủ đối với các lĩnh vực chính trị, xã hội, phát triển con người,... tại những nơi họ đến là rất lớn. Hy vọng sẽ ngày càng có nhiều tổ chức phi chính phủ mang đến những giá trị tốt đẹp cho con người trong cuộc sống.