Xuất nhập khẩu tại chỗ là gì? Quy trình thực hiện xuất, nhập khẩu tại chỗ

Xuất nhập khẩu tại chỗ là gì?

Xuất nhập khẩu tại chỗ là loại hình mới được nhiều doanh nghiệp lựa chọn bên cạnh xuất nhập khẩu truyền thống.

Xuất nhập khẩu tại chỗ là thủ tục xuất khẩu được thực hiện ngay trên lãnh thổ Việt Nam, theo đó doanh nghiệp trong nước vẫn bán cho thương nhân nước ngoài nhưng thay vì giao hàng ra nước ngoài lại trực tiếp giao đến cho một doanh nghiệp khác tại Việt Nam theo yêu cầu và chỉ định của thương nhân nước ngoài.

Xuất, nhập khẩu tại chỗ diễn ra ngay trong nước mà không cần vận chuyển hàng hóa ra nước ngoài

Hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ áp dụng cho cả doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Từ định nghĩa trên, có thể thấy để thực hiện xuất nhập khẩu tại chỗ cần có đủ 3 điều kiện gồm:

• Bán hàng, mua hàng với thương nhân nước ngoài
• Địa điểm giao hàng ở Việt Nam
• Thương nhân nước ngoài cung cấp thông tin nhận hàng

Xuất nhập khẩu tại chỗ đang được điều chỉnh và quy định trong Thông tư 38/2015/TT-BTC. 

Xuất nhập khẩu tại chỗ áp dụng với các loại hàng hóa nào?

Tuy nhiên hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ chỉ được áp dụng đối với một số loại hàng hóa nhất định. Theo quy định tại khoản 1 Điều 86 Thông tư 38/2015/TT-BTC thì các loại hàng hóa đó bao gồm:

• Sản phẩm gia công, máy móc, thiết bị thuê hoặc mượn, nguyên liệu, vật tư dư thừa, phế liệu và phế phẩm thuộc hợp đồng gia công theo quy định tại khoản 3 Điều 32 Nghị định 187/2013/NĐ-CP
• Các loại hàng hóa mua bán giữa doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp chế xuất, doanh nghiệp khu phi thuế quan
• Hàng hóa mua bán giữa doanh nghiệp Việt Nam với các cá nhân, tổ chức nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam và được thương nhân nước ngoài chỉ định giao, nhận hàng hóa với doanh nghiệp khác tại Việt Nam

Những lợi ích mà xuất nhập khẩu tại chỗ đem lại

Xuất nhập khẩu tại chỗ được nhiều doanh nghiệp lựa chọn bởi hình thức này đem đến nhiều lợi ích như:

• Tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp như chi phí vận chuyển, bảo quản hàng hóa.
• Tiết kiệm thời gian vận chuyển, giao hàng và đảm bảo hàng hóa nhanh đến tay khách hàng nên tránh được các rủi ro về bảo quản, từ đó đẩy nhanh tiến độ công việc.
• Xuất nhập khẩu tại chỗ đem đến nhiều ưu đãi về thuế xuất và chi phí cho doanh nghiệp.

Hồ sơ cần chuẩn bị để thực hiện xuất nhập khẩu tại chỗ

Xuất nhập khẩu tại chỗ chỉ thay đổi địa điểm nhận hàng chứ không giúp cho doanh nghiệp loại bỏ các thủ tục về hải quan. Doanh nghiệp vẫn phải tiến hành đầy đủ các thủ tục về khai báo hải quan.

Để thực hiện các thủ tục này, trước tiên doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ hải quan, bao gồm các giấy tờ sau:

• Tờ khai hải quan
• Hợp đồng mua bán
• Giấy phép xuất khẩu/nhập khẩu đối với các loại hàng hóa yêu cầu có giấy phép
• Giấy thông báo miễn kiểm tra 
• Các loại hóa đơn như hóa đơn giá trị gia tăng, hóa đơn bán hàng, chứng từ vận tải. Riêng đối với doanh nghiệp chế xuất, doanh nghiệp trong khu phi thuế quan thì không cần phải nộp hóa đơn thương mại, hóa đơn giá trị gia tăng hoặc hóa đơn bán hàng.
• Phiếu kiểm tra chất lượng đối với các loại hàng hóa có yêu cầu
• Một số loại chứng từ khác liên quan trong từng trường hợp cụ thể

Thủ tục hải quan với hàng hóa xuất, nhập khẩu tại chỗ

Thủ tục hải quan đối với xuất, nhập tại chỗ được thực hiện với sự phối hợp của cả ba bên là bên xuất khẩu, bên nhập khẩu và cơ quan hải quan, cụ thể như sau:

Đối với bên xuất khẩu

• Bước 1: Điền thông tin vào tờ khai hải quan và tờ khai vận chuyển kết hợp, trong đó lưu ý điền mã địa điểm của Chi cục Hải quan làm thủ tục hải quan nhập khẩu vào ô “Điểm đích cho vận chuyển bảo thuế” và “Số quản lý nội bộ của doanh nghiệp”
• Bước 2: Thực hiện thủ tục xuất khẩu hàng hóa
• Bước 3: Thông báo với bên nhập khẩu rằng mình đã hoàn thành thủ tục hải quan xuất khẩu, đồng thời giao hàng hóa cho bên nhập khẩu
• Bước 4: Tiếp nhận thông tin tờ khai nhập khẩu để thực hiện các thủ tục tiếp theo

Minh họa quá trình khai hải quan xuất nhập khẩu tại chỗ

Đối với bên nhập khẩu

• Bước 1: Điền thông tin vào tờ khai hải quan nhập khẩu trong đó ghi rõ số tờ khai hải quan xuất khẩu tại chỗ tương ứng vào ô “Số quản lý nội bộ doanh nghiệp” như sau #&NKTC#&_số tờ khai hải quan xuất khẩu
• Bước 2: Thực hiện thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại chỗ theo hướng dẫn của cơ quan Hải quan
• Bước 3: Sau khi hoàn thành thủ tục nhập khẩu, thông báo cho bên xuất khẩu để thực hiện các thủ tục tiếp theo

Trong quá trình này cần chú ý việc nhận được hàng hóa không đồng nghĩa với việc có thể sử dụng ngay, chỉ khi loại hàng hóa đó được thông quan thì mới có thể đưa hàng hóa, sản phẩm vào sản xuất, tiêu thụ.

Đối với cơ quan Hải quan

* Cơ quan Hải quan tại nơi xuất khẩu

• Bước 1: Thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu theo quy định tại Chương II
• Bước 2: Theo dõi tờ khai hải quan xuất khẩu tại chỗ đã hoàn thành thủ tục nhưng chưa thực hiện thủ tục nhập khẩu tại chỗ
• Bước 3: Thông báo cho Chi cục Hải quan nơi dự kiến làm thủ tục nhập khẩu để cơ quan này quản lý, theo dõi, đôn đốc thực hiện

* Cơ quan Hải quan nơi nhập khẩu

• Bước 1: Tiếp nhận, kiểm tra theo kết quả phân luồng của hệ thống. Nếu phải kiểm tra thực tế hàng hóa mà hàng hóa đó đã được kiểm tra tại Chi cục Hải quan xuất khẩu thì Chi cục Hải quan nhập khẩu 
• Bước 2: Đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu tại chỗ theo chỉ định của thương nhân nước ngoài, hàng tháng cơ quan Hải quan lập danh sách tờ khai hải quan nhập khẩu tại chỗ mà đã được thông quan để gửi đến cơ quan thuế quản lý tổ chức, cá nhân nhập khẩu tại chỗ
• Bước 3: Phối hợp với Chi cục Hải quan nơi làm thủ tục xuất khẩu để đốc thúc cá nhân, tổ chức nhập khẩu tại chỗ hoàn thành thủ tục hải quan

Thủ tục hải quan xuất, nhập khẩu tại chỗ trên thực tế không phải là sự độc lập của từng cơ quan mà là quá trình kết hợp liên tục của các bước trên. Trong thời hạn 15 ngày kể từ thời điểm hàng hóa được thông quan, người nhập khẩu tại chỗ có trách nhiệm phải thực hiện thủ tục hải quan.

Xuất nhập khẩu tại chỗ giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được nhiều thời gian, công sức và tiền bạc, ngày càng trở thành sự lựa chọn của nhiều doanh nghiệp.