Thuế suất biên là gì? Cách xác định thuế suất biên

Thuế suất biên là gì?

Thuế suất biên hay thuế suất cận biên (Marginal Tax Rate) là một thuật ngữ trong kinh tế chỉ tỉ lệ thuế phát sinh trên một đô la thu nhập tăng thêm.

Hiểu một cách đơn giản thì thuế suất biên phản ánh sự gia tăng về mức thuế phải nộp khi thu nhập tăng thêm. Mục đích của thuế suất biên nhằm đưa ra mức thuế công bằng cho người dân dựa trên cơ sở thu nhập.

Tại một số quốc gia áp dụng phương thức đánh thuế này còn gọi đây là biểu thuế lũy tiến, cá nhân nào có thu nhập thấp thì mức thuế suất trên thu nhập chịu thuế thấp hơn, còn cá nhân nào có thu nhập cao thì mức thuế suất phải nộp cũng cao hơn.

Đặc trưng của thuế suất biên

- Dựa vào thuế suất biên để phân loại người nộp thuế vào nhóm các khung thuế hoặc phạm vi thuế. Trong đó khung và phạm vi thuế được xác định dựa trên tỉ lệ thuế hay mức thuế suất áp dụng với thu nhập chịu thuế của người khai.

- Việc thuế suất biên tăng lên cũng phải ánh sự lũy tiến trong việc đánh và nộp thuế, theo đó:

• Đồng tiền đầu tiên kiếm được bao giờ cũng có mức thuế suất thấp nhất
• Đồng tiền cuối cùng kiếm được bao giờ cũng có mức thuế suất cao nhất
• Khoảng thu nhập ở giữa được đánh thuế ở mức thu nhập chịu thuế rơi vào

Xung quanh vấn đề này có rất nhiều ý kiến trái chiều. Có ý kiến cho rằng nó thể hiện sự công bằng của thuế nhưng nhiều ý kiến cũng cho rằng nó có thể làm giảm động lực làm việc trong xã hội.

Thuế suất biên thể hiện biểu thuế lũy tiến

Cách tính thuế suất biên

Thuế suất biên được xác định bằng công thức sau:

Thuế suất biên = ΔThu nhập phải trả / ΔThu nhập chịu thuế

Ví dụ về thuế suất biên

Việt Nam cũng là một trong những quốc gia áp dụng phương pháp tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần trong thuế thu nhập cá nhân. Dưới đây là bảng thể hiện biểu thuế lũy tiến từng phần.

Ví dụ: Cùng một biểu thuế như trên, cá nhân có thu nhập 27 triệu đồng/tháng và cá nhân có thu nhập 7 triệu đồng/tháng sẽ có mức nộp thuế khác nhau (chưa tính các khoản giảm trừ gia cảnh và các khoản giảm trừ khác), cụ thể:

Đơn vị: VNĐ

Thuế suất biên có nhiều ứng dụng trong việc quy định về thuế tại các quốc gia, trong đó thường được áp dụng trong việc xác định biểu thuế lũy tiến trong thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng.

Rất nhiều ý kiến cho rằng thuế suất biên thể hiện sự công bằng trong phương pháp tính thuế, khi xác định mức thuế phải nộp dựa trên mức thu nhập. Bạn có thu nhập càng cao thì mức nộp thuế càng cao.

Tuy nhiên một số chuyên gia kinh tế lại đặt ra giả thuyết rằng thuế suất biên sẽ làm giảm động lực kiếm tiền của một nhóm cá nhân, bởi những người này cho rằng mình sẽ phải nộp thuế nhiều hơn nên không còn nhu cầu và động cơ để tăng thu nhập. Đây là cơ sở của lý thuyết đường cong Laffer, cho rằng thu nhập chịu thuế trên toàn dân giảm là kết quả một hàm của thuế suất biên, khiến cho doanh thu thuế ròng của Chính phủ giảm vượt quá một mức thuế nhất định.

Bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu về thuế suất biên và các nội dung liên quan. Đừng quên tiếp tục theo dõi các bài viết khác để cập nhật thêm về kiến thức tài chính.