C/O giáp lưng được hiểu là gì? Quy trình xin cấp C/O giáp lưng

Đối với hoạt động xuất nhập khẩu, việc kiểm tra nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa đóng vô cùng quan trọng, do đó các thương nhân cần chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ để tiết kiệm thời gian khi thực hiện các thủ tục hải quan.

C/O giáp lưng là gì?

C/O giáp lưng (Back-To-Back Preferential Certificate of Origin) là một loại giấy tờ được sử dụng trong hoạt động xuất nhập khẩu. Để hiểu rõ khái niệm về C/O giáp lưng, trước tiên cần hiểu C/O là gì?

C/O là viết tắt của Certificate of Origin, được hiểu là chứng nhận xuất xứ chỉ loại chứng nhận được sử dụng trong quan hệ thương mại quốc tế, nhằm xác định quốc gia xuất xứ của hàng hóa.

Như vậy C/O giáp lưng là một loại chứng nhận xuất xứ giữa các nước thuộc FTA (Hiệp định thương mại tự do) qua trung gian để tái xuất khẩu hàng hóa, dựa trên C/O ưu đãi do bên xuất khẩu đầu tiên cấp.

Hiểu một cách đơn giản thì khi hàng hóa được vận chuyển từ nước xuất khẩu sang bên nhập khẩu mà qua một bên trung gian thì không làm mất đi xuất xứ của nó.

C/O giáp lưng hiện nay được quy định trong các Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính, trong đó khái niệm về C/O giáp lưng được quy định tại Khoản 13 Điều 1 Phụ lục I Thông tư 10/2022/TT-BTC như sau: “Chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa giáp lưng là chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa do Nước thành viên xuất khẩu trung gian cấp hoặc phát hành dựa trên một hoặc nhiều chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa của Nước thành viên xuất khẩu đầu tiên.”

Đặc điểm của C/O giáp lưng

C/O giáp lưng phải có các đặc điểm như sau:

• Có sự tham gia của đầy đủ ba bên gồm nước nhập khẩu, nước xuất khẩu và nước xuất khẩu trung gian. Trong đó quan trọng nhất là nước trung gian, bởi việc C/O giáp lưng có được hình thành và chấp nhận chỉ khi hàng hóa được vận chuyển qua nước trung gian.
• C/O giáp lưng chỉ áp dụng với các nước là thành viên của FTA đa phương.
• Phải có C/O gốc và C/O gốc phải có nội dung đầy đủ bởi vì nội dung của C/O giáp lưng sẽ dựa hoàn toàn vào C/O.

Ví dụ về C/O giáp lưng

Việt Nam, Nhật Bản và Singapore đều là thành viên của Hiệp định thương mại tự do CPTPP, Việt Nam xuất khẩu một mặt hàng X sang Nhật Bản, Nhật Bản tiếp tục xuất khẩu sang Singapore. Trong trường hợp này Việt Nam là nước xuất khẩu đầu tiên, Nhật Bản là nước xuất khẩu trung gian và Singapore là nước nhập khẩu cuối.

Khi đó C/O giáp lưng cấp cho Nhật Bản phải dựa trên mẫu C/O gốc do Việt Nam cấp bởi đây là nước xuất khẩu đầu tiên.

Minh họa quy trình vận hành của C/O giáp lưng

Điều kiện để được cấp C/O giáp lưng

Việt Nam tham gia vào rất nhiều Hiệp định FTA bởi vậy mà C/O giáp lưng là một trong những giấy tờ quan trọng trong ngành xuất nhập khẩu. Việc quy định về các điều kiện cấp C/O giáp lưng hiện đang được quy định tại Thông tư 10/2022/TT-BTC.

Theo quy định tại Điều 13 của Thông tư thì điều kiện để được cấp C/O giáp lưng gồm:

• Bên đề nghị cấp C/O phải xuất trình được bản gốc hợp lệ của một hoặc nhiều chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa ban đầu. Nếu không xuất trình được bản gốc thì phải xuất trình được bản sao có chứng thực chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa đó.
• Nội dung của C/O giáp lưng phải tương đương với một số thông tin quan trọng trên Chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa ban đầu. Các ô trong C/O giáp lưng phải được điền đầy đủ, trong đó giá FOB của Nước thành viên trung gian phải được ghi vào ô số 9 của C/O giáp lưng.
• C/O giáp lưng do Nước thành viên trung gian cấp sẽ phải xuất trình cho Nước thành viên nhập khẩu cuối cùng trong thời hạn hiệu lực của C/O gốc ban đầu. Còn trong trường hợp xuất khẩu gộp nhiều lô hàng, Nước thành viên trung gian phải xuất trình trong thời hạn hiệu lực sớm nhất của các C/O gốc.
• Trong trường hợp xuất khẩu từng phần, trị giá của từng phần sẽ được ghi thay cho trị giá của cả lô hàng trên C/O gốc. 
• Nước trung gian phải đảm bảo tổng số lượng tái xuất khẩu từng phần hoặc số lượng của lô hàng xuất khẩu không vượt quá số lượng ghi trên C/O gốc ban đầu.

Thủ tục cấp C/O giáp lưng

Tương tự như các loại chứng từ khác, khách hàng cần chuẩn bị hồ sơ xin cấp C/O giáp lưng.

Hồ sơ cần chuẩn bị

Hồ sơ xin cấp C/O giáp lưng gồm các loại giấy tờ như:

• Đơn đề nghị cấp C/O giáp lưng được kê khai hoàn chỉnh và hợp lệ theo Mẫu số 04 theo Phụ lục ban hành kèm Nghị định 31/2018/NĐ-CP
• Mẫu C/O tương ứng đã được khai hoàn chỉnh và đánh dấu “Back to Back C/O"
• Bản gốc C/O do nước thành viên xuất khẩu đầu tiên cấp (hoặc bản sao có chứng thực)
• Bản sao vận tải đơn hoặc bản sao chứng từ vận tải tương đương (yêu cầu phải có đóng dấu sao y bản chính của thương nhân)
• Bản sao Tờ khai hàng hóa nhập, xuất kho ngoại quan có xác nhận của cơ quan hải quan (có đóng dấu sao y bản chính của thương nhân)

Thủ tục cấp C/O giáp lưng

Thủ tục cấp C/O giáp lưng được thực hiện theo các bước sau:

• Bước 1: Khách hàng tiến hành đăng ký, khai báo hồ sơ thương nhân tại hệ thống quản lý trực tuyến của Bộ Công thương, trong trường hợp chưa có hồ sơ.
• Bước 2: Khách hàng có thể nộp hồ sơ bằng một trong ba hình thức là nộp online tại ecosys.gov.vn, gửi qua bưu điện hoặc nộp trực tiếp
• Bước 3: Cơ quan có thẩm quyền tiến hành kiểm tra, xét duyệt hồ sơ và thông báo kết quả cho người đề nghị.
• Nếu hồ sơ hợp lệ: Khách hàng nhận được thông báo chấp thuận cấp C/O giáp lưng
• Nếu hồ sơ thiếu chứng từ: Khách hàng được thông báo bổ sung giấy tờ
• Nếu hồ sơ thiếu tính minh bạch: Khách hàng được thông báo hồ sơ chưa đáp ứng điều kiện cấp, đề nghị kiểm tra các chứng từ liên quan. Trong một số trường hợp nếu cần thiết, cơ quan xét duyệt có thể yêu cầu khách hàng giải trình hoặc bổ sung sửa đổi
• Nếu hồ sơ không hợp lệ: Khách hàng được thông báo từ chối cấp C/O giáp lưng
• Bước 4: Trong trường hợp hồ sơ đã được thông qua, tổ chức cấp C/O tiến hành xác nhận thông tin và nhập dữ liệu vào hệ thống quản lý của Bộ Công thương
• Bước 5: Cấp C/O thực hiện ký xác nhận, đóng dấu và trả kết quả cho bên đề nghị

Thời hạn giải quyết hồ sơ sẽ phụ thuộc vào từng hình thức nộp của thương nhân:

• Nếu nộp hồ sơ online: Trong thời hạn 6 giờ làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ
• Nếu nộp hồ sơ trực tiếp: Trong thời hạn 8 giờ làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ
• Nếu nộp hồ sơ qua đường bưu điện: Trong thời hạn 24 giờ làm việc kể từ thời điểm nhận được hồ sơ đề nghị đầy đủ và hợp lệ theo ngày ghi trên bì thư

Một mẫu C/O giáp lưng

Phân biệt C/O giáp lưng và C/O ba bên

Trong quá trình thực hiện xuất, nhập khẩu, C/O giáp lưng và C/O ba bên (chứng nhận xuất xứ hàng hóa có ít nhất ba bên tham gia) có một số điểm tương đồng nên rất dễ khiến cho thương nhân hiểu lầm, đặc biệt là những khách hàng mới. Dưới đây là những điểm giống và khác nhau giữa hai loại chứng từ này để bạn dễ dàng phân biệt.

Một số câu hỏi về C/O giáp lưng

* C/O giáp lưng có hiệu lực bao lâu?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 15 Thông tư 10/2020/TT-BTC thì Chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa sẽ có hiệu lực trong thời hạn 12 tháng kể từ thời điểm được cấp hoặc phát hành và phải nộp cho cơ quan hải quan Nước thành viên nhập khẩu trong thời gian đó.

*  Cơ quan có thẩm quyền cấp C/O giáp lưng hiện nay là cơ quan nào?

Hiện nay cơ quan có thẩm quyền cấp C/O giáp lưng gồm:

• Bộ Tài chính
• Phòng Thương mại và Công nghệ Việt Nam
• Phòng quản lý xuất nhập khẩu tại các tỉnh, thành phố

* Cơ quan xuất khẩu có thể phát hành chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa giáp lưng không?

Có. Tuy nhiên bên xuất khẩu phải đáp ứng các điều kiện theo quy định tại khoản 2 Điều 13 Phụ lục I Thông tư 10/2022/TT-BTC.

* Để được hưởng ưu đãi thuế quan, người nhập khẩu phải làm gì?

Việc có C/O giáp lưng sẽ giúp cho thương nhân được hưởng ưu đãi về thuế quan. Để được hưởng ưu đãi, bên nhập khẩu phải nộp các chứng từ sau cho cơ quan Hải quan nước thành viên nhập khẩu:

• C/O giáp lưng còn giá trị hiệu lực
• Một số chứng từ khác theo quy định pháp luật của nước thành viên nhập khẩu. Ví dụ như:
• Hóa đơn thương mại, bao gồm cả hóa đơn thương mại do nước thứ ba phát hành
• Vận đơn chở suốt do nước thành viên xuất khẩu phát hành (trong trường hợp được yêu cầu)

C/O giáp lưng là một trong những loại giấy tờ mà bất cứ thương nhân nào cũng cần hiểu rõ, đặc biệt khi Việt Nam hiện đang là thành viên của rất nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA).