Danh mục đầu tư chứng khoán là gì? Cách lập danh mục đầu tư chứng khoán

Danh mục đầu tư chứng khoán là gì?

Danh mục đầu tư chứng khoán là một tập hợp các cổ phiếu, quỹ và chứng khoán mà bạn đầu tư trên thị trường với hy vọng tạo ra lợi nhuận. Một danh mục đầu tư đa dạng chứa nhiều loại tài sản khác nhau, đa dạng về quy mô, ngành và các yếu tố khác.

Nhà đầu tư có thể tự mình sở hữu và quản lý danh mục đầu tư của mình hoặc cho phép bên thứ 3 như người quản lý tiền, cố vấn tài chính hoặc chuyên gia tài chính khác quản lý danh mục đầu tư.

Như thế nào là danh mục đầu tư chứng khoán?

Phân loại danh mục đầu tư

Hiện nay, danh mục đầu tư được phân loại thành nhiều nhóm khác nhau. Cụ thể:

• Danh mục đầu tư mạo hiểm: Một danh mục được coi là mạo hiểm khi chứa những cổ phiếu rủi ro cao nhưng tỷ suất lợi nhuận lớn. Cổ phiếu trong danh mục này thường có chỉ số beta cao hoặc có sự nhạy cảm lớn với biến động của thị trường. Cổ phiếu có beta cao hơn chịu sự biến động của giá tương đối nhiều hơn so với mức độ biến động chung của thị trường. Nếu một mã cổ phiếu của bạn có chỉ số beta là 2.0, nó sẽ có xu hướng biến động gấp đôi so với thị trường, theo cả hai hướng tích cực và tiêu cực. Trong bất cứ cuộc đầu tư nào, khả năng sinh lời càng cao thì tiềm ẩn rủi ro càng lớn.
• Danh mục đầu tư an toàn: Những cổ phiếu an toàn thường không có chỉ số beta cao và khá tách rời với những biến động chung của toàn thị trường. Đối lập với chúng là những cổ phiếu mang tính chu kỳ. Những cổ phiếu này là những cổ phiếu rất nhạy cảm với sự thay đổi trong chu kỳ kinh tế. Ví dụ như, trong thời kỳ suy thoái, những doanh nghiệp sản xuất những mặt hàng “cơ bản” sẽ có xu hướng hoạt động tốt hơn những doanh nghiệp tập trung vào các sản phẩm trào lưu hoặc sản phẩm xa xỉ. Mặc cho tình hình kinh tế có biến động như thế nào đi chăng nữa, những công ty sản xuất các sản phẩm thiết yếu cho cuộc sống hàng ngày vẫn sẽ tồn tại. Hãy suy nghĩ về những thứ cần thiết trong cuộc sống hàng ngày của bạn và sau đó tìm kiếm những công ty kinh doanh các mặt hàng này.
• Danh mục đầu tư theo thu nhập: Lợi nhuận của danh mục đầu tư theo thu nhập đến từ cổ tức hoặc các hình thức phân phối khác cho cổ đông. Những công ty này thường giống với cổ phiếu an toàn nhưng có khả năng kiếm về nhiều lợi nhuận hơn. Một danh mục đầu tư theo thu nhập sẽ tạo ra dòng tiền dương.
• Danh mục đầu tư đầu cơ: Đây là nhóm danh mục đầu tư rủi ro nhất trong tất cả các loại danh mục. Các nhà đầu lâu năm khuyên rằng chỉ nên sử dụng tối đa 10% tổng tài sản cho danh mục đầu tư này. Các công ty trong lĩnh vực công nghệ, y dược đang trong quá trình nghiên cứu một sản phẩm mới hoặc cơ sở dầu khí đang chuẩn bị công bố kết quả sản xuất ban đầu cũng sẽ rơi vào hạng mục này.
• Danh mục đầu tư hỗn hợp: Là danh mục đầu tư kết hợp nhiều loại tài sản khác nhau như: trái phiếu, hàng hóa, bất động sản và thậm chí là lĩnh vực nghệ thuật. Một nhà đầu tư nên mua vào trái phiếu với ngày đáo hạn khác nhau và điều này rất cần thiết trong việc đa dạng hóa đầu tư trái phiếu. Cụ thể, danh mục đầu tư hỗn hợp sẽ kết hợp cổ phiếu và trái phiếu dưới một tỷ lệ phân bổ tương đối cố định.

Hướng dẫn lập danh mục đầu tư chứng khoán

Để có được danh mục đầu tư chứng khoán hiệu quả, bạn có thể tham khảo các bước sau đây:

Bước 1: Xác định mục đích đầu tư

Việc đầu tiên bạn cần làm là xác định mục đích cuối cùng của quá trình đầu tư. Cụ thể, bạn cần trả lời một số câu hỏi như: số tiền muốn có trong tương lai là bao nhiêu? đầu tư trong bao nhiêu năm, lãi suất bao nhiêu, số tiền cần đầu tư mỗi tháng, mỗi năm như thế nào.

Hiện nay, các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đều đã có công cụ tính toán hỗ trợ nhà đầu tư giúp bạn dễ dàng trả lời các câu hỏi trên.

Bước 2: Xác định mức độ rủi ro của danh mục

Trước khi xây dựng một danh mục đầu tư, bạn cần tính toán xem có thể chấp nhận mức độ thua lỗ bao nhiêu trong tổng số nguồn vốn bỏ ra cho một mã cổ phiếu và cho cả danh mục đầu tư. Ví dụ trong trường hợp nhà đầu tư đầu tư vào trái phiếu A nhưng giá trái phiếu liên tục giảm, lợi nhuận trả về - 5%.

• Nếu danh mục đầu tư là 80% trái phiếu, 20% cổ phiếu, nhà đầu tư sẽ - 41.8% tài khoản.
• Nếu danh mục đầu tư là 20% trái phiếu, 80% cổ phiếu, nhà đầu tư sẽ - 14.2% tài khoản.

Có thể sau đó thị trường chứng khoán sẽ có dấu hiệu phục hồi, nhà đầu tư với danh mục đầu tiên sẽ cần nhiều thời gian để lấy lại 41% số vốn đầu tư bị mất. Một trong những cách đơn giản nhất để xác định rủi ro là xin lời khuyên từ cố vấn tài chính.

Bước 3: Xác định lợi nhuận mục tiêu

Việc xác định lợi nhuận mục tiêu sẽ quyết định cách phân bổ danh mục đầu tư vào loại tài sản nào có lợi suất cao hơn. Song song với đó, rủi ro cũng cao hơn.

Chỉ số mà bạn cần đặc biệt quan tâm đó chính là lợi suất bình quân năm của từng loại tài sản.

Bước 4: Chọn phương án phù hợp

Tùy thuộc vào kiến thức và mong muốn của bản thân bạn có thể lựa chọn một trong 4 phương án đầu tư sau:

• Tự đầu tư theo ý muốn và sự hiểu biết cá nhân
• Dựa vào lời khuyên của chuyên gia tư vấn
• Ủy quyền cho chuyên gia hay người quản lý mà bạn tin tưởng
• Đầu tư dựa trên tư vấn của nhà môi giới chứng khoán

Ý nghĩa của việc lập danh mục đầu tư chứng khoán

Trên thực tế, không ai có thể đoán định được chính xác 100% những gì sẽ diễn ra trên thị trường. Do đó việc lập danh mục đầu tư chứng khoán giống như kim chỉ nan giúp san sẻ rủi ro xuống giá từ những cổ phiếu tăng giá đã có trong danh mục.

Thêm vào đó, việc thành lập danh mục đầu tư chứng khoán cũng giúp bạn kiểm soát tốt tình hình, hạn chế được việc đầu tư dàn trải mà chỉ đầu tư trọng điểm.

Hiện nay, một số nhóm nhà đầu tư yêu thích các cổ phiếu an toàn, biên lợi thấp và ít rủi ro nhưng cũng có những nhà đầu tư lại thích các cổ phiếu có biên lợi nhuận cao kèm rủi ro tương ứng. Mỗi một nhóm nhà đầu tư lại có cách thành lập danh mục đầu tư chứng khoán khác nhau.

Việc lập danh mục đầu tư chứng khoán là hết sức cần thiết

Thông qua bài viết, chúng ta đã hiểu rõ danh mục đầu tư chứng khoán là gì từ đó có những phương án xây dựng danh mục đầu tư bài bản, hợp lý để đảm bảo an toàn và lợi nhuận cao nhất.