Các loại thuế xăng dầu đang áp dụng cho 1 lít xăng là gì?

Thuế xăng dầu là cách gọi các loại thuế áp dụng cho mặt hàng xăng dầu trong kinh doanh. Theo nhiều chuyên gia thì việc phải “gánh” quá nhiều loại thuế (lên đến 38% giá xăng) là một trong những nguyên nhân khiến cho giá xăng dầu trong những năm gần đây luôn ở mức cao. Theo quy định hiện nay, giá xăng dầu bán ra thị trường đang phải chịu 4 loại thuế sau:

Thuế nhập khẩu (10%)

Một trong những thắc mắc của nhiều người là Việt Nam có nhiều mỏ dầu và các nhà máy lọc hóa dầu, tại sao phải chịu thuế nhập khẩu. Trên thực tế, dù có các nhà máy lọc hóa nhưng sản lượng dầu sản xuất trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu sử dụng nên nước ta vẫn phải tiến hành nhập khẩu xăng dầu từ nước ngoài.

Do đó, xăng dầu cũng được tính là một trong những mặt hàng phải chịu thuế nhập khẩu. Theo quy định mới nhất hiện nay thì mức thuế suất nhập khẩu đối với mặt hàng xăng động cơ, không pha chì là 10%.

Thuế giá trị gia tăng

Đây là loại thuế gián thu đã được cộng vào giá bán hàng hóa, dịch vụ và sẽ do người tiêu dùng trả khi sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ đó. Hầu hết các hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng trong nước đều là đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng, trừ các hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế được quy định tại Điều 5 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2013).

Đối chiếu với quy định tại Điều 5 thì xăng dầu không nằm trong danh mục không chịu thuế nên đây là một trong những mặt hàng bắt buộc phải tính thuế giá trị gia tăng. Theo quy định tại khoản 3 Điều 8 Luật Thuế giá trị gia tăng thì mức thuế suất áp dụng cho xăng dầu hiện nay là 10% tính trên giá bán.

Biểu đồ minh họa các loại thuế áp dụng trên 1 lít xăng

Thuế tiêu thụ đặc biệt

Điểm g khoản 1 Điều 2 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2016) đã xác định xăng là một trong những mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Điều này đồng nghĩa với việc các loại dầu như dầu hỏa, dầu diesel sẽ không thuộc nhóm đối tượng chịu thuế.

Theo quy định tại Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014, 2016), các luật chuyên ngành liên quan và Nghị định 108/2015/NĐ-CP thì mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các mặt hàng xăng được quy định như sau:

Mức thuế suất này sẽ được áp dụng trên giấ nhập tại cảng.

Thuế bảo vệ môi trường

Thuế bảo vệ môi trường là thuế gián thu, đánh lên các sản phẩm, hàng hóa gây tác động xấu đến môi trường trong quá trình sử dụng. Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật Thuế Bảo vệ môi trường 2010 thì xăng, dầu, mỡ nhờn (trừ etanol) là nhóm đối tượng chịu thuế.

Vừa qua vào chiều 10.7, Tổng cục Thuế đã gửi Công điện 12/CĐ-TCT thực hiện áp dụng mức thuế bảo vệ môi trường mới đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết 20/2022/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nghị quyết này sẽ có hiệu lực thực thi từ ngày 11/7 đến hết ngày 31/12/2022. Theo đó mức thuế áp dụng đối với xăng, dầu, mỡ nhờn cụ thể như sau:

Mức thuế trên sẽ được áp dụng từ nay đến hết ngày 31/12/2022, còn từ ngày 1/1/2023 sẽ áp dụng theo mức thuế quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14, cụ thể như sau:

Mức thuế bảo vệ môi trường giảm là do Bộ Tài Chính đề xuất giảm thuế để bình ổn giá xăng dầu trong nước trước những bất ổn về địa - chính trị trên thế giới, cụ thể là tình hình căng thẳng giữa Nga - Ukraine. Dù vậy thì việc giảm thuế này không được đánh giá cao bởi nhiều chuyên gia nhận định rằng nó không đáng kể so với tổng các loại thuế mà xăng dầu đang “gánh”.

Như vậy có thể thấy hiện nay các loại thuế xăng dầu đang áp dụng chiếm đến 35% giá xăng dầu, thêm vào đó là cơ chế xác định thuế còn nhiều bất cập, dẫn đến việc thuế chồng thuế. Trong thời gian qua, tuy một vài đề xuất của Bộ Công Thương về việc giảm thuế xăng dầu nhưng không có nhiều nội dung trong đó được phê duyệt, các đề nghị về việc giảm thuế vẫn đang được cân nhắc.

Các loại thuế xăng dầu là một trong những nguyên nhân khiến cho giá xăng dầu luôn ở mức cao, hy vọng trong thời gian tới, sẽ có những điều chỉnh hợp lý hơn nữa trong cơ cấu xác định thuế xăng dầu.