Mô hình nến Doji là gì? Cách giao dịch với mô hình nến Doji

Mô hình nến Doji là gì?

Doji là tên gọi của một mô hình nến kỹ thuật để xác định các mô hình giá chứng khoán. Mà tại đó, giá mở cửa và giá đóng cửa bằng hoặc xấp xỉ nhau. Doji có hình dáng giống như một dấu (+) nếu đứng độc lập. Khi mô hình nến Doji xuất hiện cũng là lúc thị trường đang ở trạng thái cân bằng hoặc lưỡng lự.

• Nến xuất hiện ở cuối một giai đoạn sẽ tăng hoặc giảm cũng có nghĩa là xu hướng giá đó sẽ dần suy yếu và chắc chắn thị trường sẽ bắt đầu quay về trạng thái cân bằng.
• Khi bên mua và bán giằng co lẫn nhau và không bên nào giành được quyền kiểm soát thị trường thì mô hình nến Doji sẽ thể hiện được sự lưỡng lự và đấu tranh của thị trường. Dù trong suốt quá trình giao dịch giá có giao động lên xuống thì khi hết phiên, mức giá đóng cửa vẫn sẽ rất gần giá mở cửa.

Ý nghĩa mô hình nến Doji

Đối với các nhà đầu tư, mô hình Doji có ý nghĩa như sau:

• Tín hiệu đảo chiều: Trong trường hợp nến Doji cho thấy sự do dự, thiếu quyết đoán trong xu hướng tăng và giảm giá thì khi đó báo hiệu cho sự đảo chiều trong tương lai. Một điểm được lưu ý rằng nếu xu hướng giá giảm quá mạnh nhưng thị trường vẫn di chuyển theo xu hướng cũ thì sẽ khiến giá dịch chuyển sang ngang.
• Bên mua đang dần suy yếu: Nếu quan sát thấy hàng loạt các nến tăng rồi bé lại dần và nến tiếp tục xuất hiện thì chứng tỏ bên mua đang dần suy yếu và cạn kiệt. Đây là thời điểm bên bán có lợi thế và dần trở lại thị trường. Lúc này giá sẽ có xu hướng chuyển dịch từ tăng sang giảm.
• Dấu hiệu thoát khỏi giao dịch mua dài hạn: Nến Doji có thể là cây nến vô giá vì nó cung cấp cho các nhà đầu tư một khoảnh khắc “tạm dừng và nhìn nhận”. Nếu thị trường đang có xu hướng tăng giá, khi mô hình nến Doji xuất hiện, điều này có thể được xem là dấu hiệu cho thấy động lực mua đang chậm lại hoặc đà bán đang bắt đầu tăng lên. Các nhà đầu tư có thể coi đây là một dấu hiệu để thoát khỏi một giao dịch mua dài hạn.

Nhờ những ý nghĩa của mô hình nến Doji các nhà đầu tư có thể dự đoán được xu hướng giá cổ phiếu cũng như xu hướng đảo chiều trong tương lai.

Đặc điểm của mô hình nến Doji

Mô hình nến Doji xuất hiện trong trường hợp giá đóng cửa và mở cửa của cổ phiếu ở mức gần như bằng nhau trong một phiên giao dịch. Mỗi một cây nến đại diện cho một trường hợp diễn biến thị trường khác nhau. Chúng thường được thể hiện ở 4 mức giá bao gồm: mức giá mở cửa, mức giá đóng cửa, mức giá cao nhất và mức giá thấp nhất.

Về cấu trúc, phần thân của mô hình nến Doji rất mỏng có hình dạng như dấu “+”. Mô hình Doji thể hiện sự cạnh tranh đối lập giữa bên mua và bên bán trong cùng một phiên giao dịch. Tại đây, bên mua có xu hướng gia tăng về giá còn bên bán lại có xu hướng muốn đẩy giá xuống (để mua rẻ hơn). Khi quá trình giằng co này kết thúc, mô hình Doji sẽ được hình thành. 

Phân loại mô hình nến Doji

Mô hình nến Doji được chia thành 5 biến thể chính. Mỗi biến thể sẽ cho thấy các tín hiệu về xu hướng đảo chiều khác nhau. 

Mô hình nến Doji tiêu chuẩn

Đây là mô hình nến Doji không có nhiều ý nghĩa. Nó chỉ thực sự có ý nghĩa khi các giao dịch dựa trên mô hình nến Doji được đưa vào một bối cảnh cụ thể. Trong đó:

• Một Doji tiêu chuẩn trong một xu hướng tăng có thể chứng minh là một phần của sự tiếp tục của xu hướng tăng hiện tại.
• Mô hình Doji tiêu chuẩn xuất hiện sẽ cho thấy sự xác nhận về xu hướng đổi chiều từ tăng sang giảm.

Mô hình nến Doji bóng dài

So với nến Doji tiêu chuẩn, mô hình này sẽ có một số điểm khác biệt. Cụ thể, phần thân mở rộng hơn một chút và phần râu nến dài hơn. Có nghĩa là trong khung thời gian của hành động giá nên tăng lên đột ngột nhưng đóng cửa ở mức gần như tương đương với mức mở cửa. Điều này phản ánh sự thiếu quyết đoán giữa người mua và người bán.

Ngoài ra, sự hồi giá xuất hiện là do các nhà đầu tư cho rằng giá đã tăng cao hết mức và không thể tăng mạnh thêm nữa.

Có thể nói, mô hình nến Doji bóng dài là một tín hiệu giúp nhà đầu tư ra quyết định. Điều này đúng nhưng chưa đủ. Nhà đầu tư cần chờ đợi tín hiệu tiếp theo đến từ mô hình nến tiếp theo.

Mô hình nến Doji chuồn chuồn

Mô hình nến Doji chuồn chuồn có thể dễ dàng nhận ra bởi nó đại diện cho một mô hình chữ T. Nó có bóng dưới rất dài, trong khi giá mở, đóng và cao có xu hướng cùng một mức. Tuy nhiên, những mô hình Doji chuồn chuồn lý tưởng khá hiểm. Điều kiện cơ bản là giá mở và giá đóng cửa phải rất gần nhau. Trong khi, giá cao phải trùng với giá đóng cửa hoặc ít nhất là vẽ một bóng trên rất ngắn. 

Trên thực tế, mô hình Doji chuồn chuồn thường ở đáy xu hướng giảm, mặc dù vẫn có ngoại lệ. Nếu nó xuất hiện ở đầu xu hướng tăng sẽ không nhất thiết cho thấy tín hiệu tăng hoặc giảm giá. Đó là bởi vì một vài nến tiếp theo thường quyết định biến động giá tiếp theo.

Mô hình nến Doji bia mộ

Mô hình nến Doji bia mộ có hình dạng ngược lại so với mô hình nến Doji chuồn chuồn. Đây là mô hình đảo chiều giảm giá thường xuất hiện tại đỉnh của một xu hướng tăng. Mô hình này rất dễ nhận ra bởi bóng trên rất dài, bóng dưới rất ngắn hoặc không có. Bóng trên dài có nghĩa là thị trường đang thử thách tại vùng giá có lực cung lớn hay vùng kháng cự ngăn cản khả năng tăng giá. Vùng kháng cự được tìm thấy ngay tại mức giá cao nhất trong các ngày giao dịch. Tại đây lực cung mạnh mẽ đã ép giá giảm trở lại bằng hoặc gần bằng mức giá mở cửa. Sự kiểm soát của lực cầu đã bị loại bỏ bởi giá giảm trở lại về gần mức giá mở cửa ban đầu.

Mô hình nến Doji 4 giá

Thông qua mô hình này, ta sẽ nhận thấy sự phân vân của cả phe mua và phe bán. Do hai bên đều không muốn tham gia thị trường khiến 4 mức giá mở cửa, đóng cửa, cao nhất và thấp nhất xấp xỉ bằng nhau. Tương tự như mô hình nến Doji tiêu chuẩn, mô hình nến Doji 4 giá cũng không có nhiều ý nghĩa đối với các nhà đầu tư cũng như mang tới các tín hiệu giao dịch rõ rệt.

Cách giao dịch với mô hình nến Doji

Mô hình nến Doji thường thể hiện sự thiếu quyết đoán giữa bên mua và bên bán. Chính vì vậy, để giao dịch thật sự hiệu quả nhà đầu tư cần kết hợp với các tín hiệu khác. Các bước giao dịch với mô hình nến Doji bao gồm các bước sau đây:

Bước 1: Nhận định xu hướng

Đây là bước đầu tiên và rất quan trọng quyết định tới 70% thành công giao dịch. Nhà đầu tư cần sử dụng một số công cụ như đường trendline, kênh giá… để xác định xu hướng đang diễn ra là tăng hay giảm.

Bước 2: Nhận diện mô hình nến Doji thuộc loại nào?

Mỗi một biến thể của mô hình nến Doji sẽ có đặc điểm và cách giao dịch khác nhau. Do đó, nhà đầu tư cần xác định mô hình nến Doji là nến Doji tiêu chuẩn, chân dài, chuồn chuồn, bia mộ hay là 4 giá. Sẽ có 2 trường hợp xảy ra như sau:

• Nếu là nến Doji tiêu chuẩn, chân dài, 4 giá nhà đầu tư cần dựa vào cây nến trước đó có tăng hay giảm mạnh mẽ hay không đồng thời vị trí xuất hiện có phải là các vùng kháng cự, hỗ trợ quan trọng hay không.
• Nếu là nến Doji chuồn chuồn, bia mộ xuất hiện tại các vùng kháng cự, hỗ trợ thì đây là dấu hiệu đổi chiều rõ rệt.

Bước 3: Kết hợp với các công cụ khác

Để giao dịch thêm phần chính xác và vào lệnh đúng thời điểm, thay vì chỉ sử dụng mô hình nến Doji nhà đầu tư nên kết hợp với một số chỉ báo kỹ thuật như: RSI, MACD, Stochastic… Từ đó, nhà đầu tư có thể đưa ra kết luận chính xác giá có bị đảo chiều hay không.

Bước 4: Bắt đầu vào lệnh

Điểm vào lệnh: Nếu đảo chiều tăng thì điểm vào lệnh MUA tại mức giá trùng với điểm cao nhất của nến Doji. Nhưng nếu đảo chiều giảm thì điểm vào lệnh BÁN tại mức giá trùng với điểm thấp nhất của nến Doji.

• Lệnh dừng lỗ: Là điểm cách vùng hỗ trợ/kháng cự hoặc đỉnh/đáy gần nhất một vài pip.
• Điểm chốt lời: Bằng khoảng cách từ hỗ trợ đến kháng cự hoặc đảm bảo tỷ lệ R:R là 1:2 hoặc 1:3

Lưu ý khi sử dụng mô hình nến Doji

Mặc dù mô hình nến Doji được đánh giá cao về khả năng dự báo giao dịch. Tuy nhiên, không phải lúc nào mô hình này cũng chính xác. Để sử dụng mô hình nến Doji hiệu quả nhất bạn cần lưu ý một số điểm sau đây:

• Mô hình nến Doji có thể sử dụng như một chỉ báo độc lập, tuy nhiên nên sử dụng kết hợp với các tín hiệu khác thay vì sử dụng mô hình nến Doji một cách đơn lẻ. Như vậy sẽ gia tăng độ chính xác của tín hiệu.
• Nhà đầu tư luôn phải đặt lệnh dừng lỗ, chốt lời để hạn chế tối đa rủi ro và bảo toàn vốn cho chính mình.
• Nến Doji chỉ có thể dự báo giá cả trong ngắn hạn, thường là 1-3 ngày hoặc ngắn hơn. Nếu sử dụng trong thời gian dài sẽ không cho tín hiệu chính xác. Do đó nhà đầu tư cần tận dụng thật tốt các kế hoạch của mình. 

Như vậy, mô hình nến Doji về mặt bản chất sẽ cho thấy sự do dự, thiếu quyết liệt giữa bên mua và bên bán thay vì những tín hiệu chắc chắn. Chính vì vậy, khi giao dịch với mô hình này, nhà đầu tư cần có sự nghiên cứu kỹ càng và kết hợp với các tín hiệu khác để đưa ra nhận định chính xác nhất.