Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu? Sự khác nhau giữa 2 kênh đầu tư này

Tìm hiểu về cổ phiếu và trái phiếu

1.1. Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư với cổ phần của doanh nghiệp. Nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu trở thành cổ đông, có quyền tham gia biểu quyết các vấn đề của doanh nghiệp.

Ví dụ: Năm 2024, bạn mua 100 cổ phiếu MBB giá 24.500 VNĐ. Giá trị tài sản sở hữu là: 24.500 x 100 = 2.450.000 VNĐ

Năm 2025, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp tốt, xu hướng thị trường tích cực, thị giá cổ phiếu MBB đã tăng lên mức 32.000 VNĐ/cổ phiếu. Giá trị tài sản sở hữu là: 32.000 x 100 = 3.200.000 VNĐ.

Bảng giá giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán

1.2. Trái phiếu là gì?

Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận doanh nghiệp hoặc chính phủ vay nợ nhà đầu tư để phát triển hoạt động kinh doanh. Khi đến thời gian đáo hạn, đơn vị phát hành trái phiếu phải có nghĩa vụ trả lợi tức và khoản tiền vay cho nhà đầu tư.

Ví dụ: Doanh nghiệp A muốn mở rộng hoạt động kinh doanh nên đã phát hành trái phiếu: Mệnh giá 100.000.000 VNĐ, lãi suất 9,5%, thời hạn 3 năm.

Doanh nghiệp sẽ phải trả cho nhà đầu tư lãi suất 9.000.000 VNĐ/năm và 100.000.000 VNĐ tiền vốn (sau 3 năm).

Nhà đầu tư sẽ nhận được lãi suất cố định khi mua trái phiếu

Phân biệt đầu tư cổ phiếu và trái phiếu

Điểm giống nhau:

• Cổ phiếu và trái phiếu đều là hình thức huy động vốn từ doanh nghiệp.
• Cổ phiếu và trái phiếu đều có tính thanh khoản cao, nhà đầu tư có thể thực hiện bán hoặc chuyển nhượng để thu hồi vốn.

Điểm khác nhau:

Mức lời và lỗ khi đầu tư cổ phiếu và trái phiếu đến từ đâu?

Mức lời và lỗ khi đầu tư cổ phiếu và trái phiếu:

Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu?

Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu, hoặc phân bố tỷ trọng đầu tư qua 2 kênh này ra sao sẽ còn phụ thuộc khả năng tài chính, thời gian cần thu hồi vốn và khẩu vị rủi ro của từng nhà đầu tư. Do đó trước khi quyết định, nhà đầu tư có thể cân nhắc dựa trên các yếu tố sau:

4.1. Lợi nhuận mong muốn

So với trái phiếu, đầu tư cổ phiếu có tiềm năng sinh lời cao hơn. Theo thống kế, lãi suất trái phiếu doanh nghiệp bình quân năm 2023 đạt 8,5%/năm. Trong khi đó, kênh đầu tư cổ phiếu sẽ không có nguồn lợi nhuận cố định.

Thực tế, lợi nhuận của cổ phiếu sẽ phụ thuộc vào hai yếu tố chính là: kết quả kinh doanh của doanh nghiệp và xu hướng tăng trưởng của thị trường.

Cổ phiếu có tiềm năng sinh lời cao hơn so với trái phiếu

4.2. Khẩu vị rủi ro

Trên thị trường chứng khoán (bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng khoán phái sinh), trái phiếu được biết đến là hình thức đầu tư an toàn nhất.

Khi đầu tư cổ phiếu, nhà đầu tư sẽ trở thành cổ đông của doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả, xu hướng thị trường tốt thì nhà đầu tư sẽ nhận được cổ tức, cổ phiếu nắm giữ có tiền năng tăng trưởng cao. Ngược lại, nếu doanh nghiệp kinh doanh không tốt, nhà đầu tư có thể đối mặt với rủi ro về thị giá cổ phiếu giảm, từ đó ảnh hưởng đến giá trị tài sản chứng khoán đang nắm giữ.

Trong khi đó, đầu tư trái phiếu sẽ nhận được lợi nhuận cố định và không phụ thuộc vào hoạt động kinh doanh. Bên cạnh đó, khi doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ dẫn đến phá sản, trái phiếu sẽ được ưu tiên thanh toán trước cổ phiếu.

4.3. Thời gian thu hồi vốn

So với trái phiếu, cổ phiếu có thời gian thu hồi vốn nhanh hơn.

Thông thường khi mua trái phiếu nhà đầu tư sẽ phải cam kết đầu tư trong một khoảng thời gian nhất định (có thể 2, 5 hoặc 10 năm được ghi trong trái phiếu). Ngược lại, đầu tư cổ phiếu sẽ không có thời gian đáo hạn.

Ví dụ: Khi mua cổ phiếu MBB, nhà đầu tư có thể thực hiện lệnh bán ngày sau ngày T + 2.5.

Gian gian mua và bán cổ phiếu có thể được tính bằng ngày

Trái phiếu hay cổ phiếu đều là con đường được nhà phát hành lựa chọn để thu hút vốn. Đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu sẽ đều có những cơ hội và rủi ro nhất định. Do đó tùy thuộc vào mức lợi nhuận mong muốn, khẩu vị rủi ro, nhu cầu,... mà nhà đầu tư có thể cân nhắc lựa chọn kênh đầu tư phù hợp hoặc phân bố tỷ trọng các kênh đầu tư hợp lý.