[Giải đáp] Cổ tức thưởng hay cổ phiếu thưởng - Khái niệm nào mới đúng?

Chứng khoán

Bùi Xuân Lâm & Vũ Hải Yến

- 04/06/2024

Hiện nay, ngày càng nhiều doanh nghiệp niêm yết thực hiện chia cổ tức bằng cổ phiếu và chia tách cổ phiếu theo các tỷ lệ. Dù vậy, nhiều nhà đầu tư cá nhân vẫn đang mù mờ, chưa hiểu rõ được bản chất tài chính thật sự của các nghiệp vụ trên.

Mục lục [Ẩn]

Khái niệm về cổ tức

Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần mà cổ đông đang nắm giữ. Hình thức chi trả thường được thực hiện bằng tiền mặt hoặc cổ tức từ nguồn lợi nhuận còn lại của công ty sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài chính.

Nói cách đơn giản, khi công ty kinh doanh hiệu quả và tạo ra lợi nhuận, một phần lợi nhuận đó sẽ được chia cho các cổ đông.

Hình thức trả cổ tức bao gồm:

Trả bằng tiền mặt: Thanh toán cổ tức bằng tiền mặt sẽ được doanh nghiệp chi trả bằng đồng Việt Nam đồng thông qua phương thức chuyển khoản, séc hoặc gửi trực tiếp đến địa chỉ nhà đầu tư đã đăng ký.
Trả bằng cổ phiếu: Trả cổ tức bằng cổ phiếu là cách để doanh nghiệp giữ lại một phần lợi nhuận để duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh. Trường hợp này, doanh nghiệp sẽ phát hành thêm cổ phiếu hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ (cổ phiếu được doanh nghiệp phát hành mua lại trước đó) để trả cổ tức cho cổ đông.

Cổ tức có khác với cổ phiếu không

Khái niệm về cổ phiếu thưởng

Cổ phiếu thưởng, hay còn gọi là cổ phiếu bonus. Đây là loại cổ phiếu được công ty phát hành và trao tặng cho các cổ đông hiện hữu của công ty. Đây là hình thức trả thưởng thay cho tiền mặt, thể hiện sự trân trọng của công ty đối với những người đã cùng đồng hành và đóng góp cho sự phát triển của công ty.

Cổ tức khác gì cổ phiếu thưởng?

Thực tế, cổ tức và cổ phiếu thường là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau.

Đặc điểm	Cổ tức	Cổ phiếu thưởng
Bản chất	Tăng vốn điều lệ	Phân phối lợi nhuận
Hình thức nhận	Nhận bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu	Nhận cổ phiếu mới
Nguồn gốc	Lợi nhuận sau thuế của năm hiện tại	Lợi nhuận sau thuế được tích lũy
Tác động	Không thay đổi tổng vốn của công ty	Thay đổi cấu trúc vốn của công ty
Mức độ phổ biến	Phổ biến hơn cổ phiếu thưởng	Ít phổ biến hơn cổ tức
Ảnh hưởng đến giá cổ phiếu	Có thể làm tăng giá cổ phiếu trong ngắn hạn	Có thể làm giảm giá cổ phiếu trong ngắn hạn

Ví dụ:

Công ty X có 1 triệu cổ phiếu đang lưu hành với giá trị sổ sách 10.000 VND/cổ phiếu. Lợi nhuận sau thuế của công ty năm 2024 là 100 tỷ đồng.

Trường hợp chia cổ tức: Công ty quyết định chia cổ tức tỷ lệ 10%, nghĩa là mỗi cổ đông sở hữu 1 cổ phiếu sẽ nhận 1.000 VND.
Trường hợp chia cổ phiếu thưởng: Công ty quyết định chia thưởng cổ phiếu tỷ lệ 10:5, nghĩa là mỗi cổ đông sở hữu 10 cổ phiếu sẽ nhận thêm 5 cổ phiếu mới.

Cổ phiếu thưởng và cổ tức đều là hình thức chia lợi nhuận cho cổ đông, thể hiện sự tri ân của công ty đối với những người đã đồng hành và góp phần vào sự phát triển của công ty. Tuy nhiên, hai hình thức này có những điểm khác biệt rõ ràng về bản chất, hình thức, nguồn gốc và tác động.