Giải đáp các thắc mắc về lưu ký chứng khoán

Lưu ký chứng khoán là gì?

Lưu ký chứng khoán là một trong những điều kiện tiên quyết để thực hiện giao dịch trên thị trường chứng khoán, bao gồm các hoạt động nhận ký gửi, bảo quản an toàn, chuyển giao và ghi nhận sở hữu chứng khoán của khách hàng trên hệ thống tài khoản lưu ký chứng khoán.

Theo đó, khách hàng có thể thực hiện các quyền của mình đối với chứng khoán như: quyền bỏ phiếu; quyền nhận lãi và vốn gốc trái phiếu; quyền nhận cổ phiếu thưởng, cổ tức bằng cổ phiếu, cổ tức bằng tiền; quyền mua cổ phiếu phát hành thêm; quyền chuyển đổi trái phiếu chuyển đổi... Trước khi thực hiện giao dịch chứng khoán, nhà đầu tư phải ký hợp đồng mở tài khoản lưu ký.

Tìm hiểu ngay: Những quy định lưu ký chứng khoán được cập nhật mới nhất hiện nay.

Lưu ký chứng khoán là gì?

Chứng khoán đã được lưu ký sẽ được ghi nhận vào tài khoản lưu ký chứng khoán đứng tên nhà đầu tư. Khi chứng khoán được giao dịch, tài khoản của nhà đầu tư sẽ được ghi tăng hoặc giảm mà không cần phải trao tay tờ chứng chỉ chứng khoán.

Lí do phải lưu ký chứng khoán là gì?

Việc lưu ký chứng khoán xuất phát từ những lí do sau:

• Tiết kiệm chi phí in ấn chứng chỉ chứng khoán, bảo quản chứng chỉ chứng khoán
• Tránh được tình trạng chứng khoán bị hư hỏng, mất cắp hoặc thất lạc
• Đảm bảo thanh toán nhanh, góp phần tăng vòng quay vốn của thị trường và của nhà đầu tư
• Giảm rủi ro cho hoạt động của thị trường.

Đăng ký ngay

Trung tâm lưu ký chứng khoán là gì?

Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam (viết tắt là VSD) là cơ quan quản lý toàn bộ các hoạt động nhận ký gửi, bảo quản an toàn, chuyển giao và ghi nhận sở hữu chứng khoán của khách hàng trên hệ thống tài khoản lưu ký chứng khoán nhằm đảm bảo các quyền và lợi ích liên quan đến chứng khoán của người sở hữu.

Trung tâm lưu ký chứng khoán cung cấp cho khách hàng những dịch vụ sau:

• Ký gửi chứng khoán
• Rút chứng khoán
• Chuyển khoản chứng khoán không qua giao dịch
• Phong tỏa và giải tỏa chứng khoán.

Thành viên lưu ký là gì?

Thành viên lưu ký là công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại hoạt động tại Việt Nam được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động lưu ký chứng khoán và được Trung tâm lưu ký chấp thuận trở thành thành viên lưu ký. Để đảm bảo quyền lợi của khách hàng lưu ký chứng khoán, thành viên lưu ký phải mở tài khoản lưu ký chứng khoán chi tiết và quản lý tách biệt tài sản cho từng khách hàng.

Chứng khoán lưu ký của khách hàng tại thành viên lưu ký là tài sản thuộc sở hữu của khách hàng và được quản lý tách biệt với tài sản của thành viên lưu ký. Do vậy, thành viên lưu ký không được sử dụng chứng khoán trong tài khoản lưu ký chứng khoán của khách hàng vì lợi ích của bên thứ ba hoặc vì lợi ích của chính thành viên lưu ký.

Xem thêm: Danh sách ngân hàng được phép lưu ký chứng khoán tại Việt Nam

Nguyên tắc lưu ký chứng khoán là gì?

Việc lưu ký chứng khoán của khách hàng được quản lý theo hai cấp: đầu tiên, khách hàng lưu ký chứng khoán tại thành viên lưu ký và sau đó thành viên lưu ký tái lưu ký chứng khoán của khách hàng tại Trung tâm lưu ký chứng khoán.

Thành viên lưu ký nhận lưu ký các chứng khoán của khách hàng với tư cách là người được khách hàng uỷ quyền thực hiện các nghiệp vụ đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán.

Để lưu ký chứng khoán cần làm gì?

Xem ngay: Chi phí lưu ký chứng khoán và nguyên tắc để tính toán khoản chi phí này.

Điều kiện sử dụng lưu ký chứng khoán

Muốn lưu ký chứng khoán, bạn cần thực hiện các bước theo quy trình sau:

Chuẩn bị hồ sơ lưu ký

Để lưu ký chứng khoán bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết sau:

• Sổ cổ đông hoặc giấy chứng nhận sở hữu cổ phần (bản gốc)
• Giấy chứng minh thư nhân dân/Hộ chiếu (bản phô tô và bản gốc để đối chiếu) nếu khách hàng là cá nhân
• Giấy đăng ký kinh doanh (bản phô tô có công chứng) nếu khách hàng là tổ chức
• Phiếu gửi chứng khoán theo mẫu (do các thành viên lưu ký chứng khoán cung cấp).

Thực hiện lưu ký chứng khoán

Trường hợp khách hàng đã có tài khoản giao dịch tại các sàn giao dịch chứng khoán:

Khách hàng mang hồ sơ lưu ký chứng khoán trực tiếp đến các sàn giao dịch  để thực hiện thủ tục lưu ký.

Trường hợp khách hàng chưa có tài khoản giao dịch tại các sàn giao dịch chứng khoán:

Khách hàng cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết theo yêu cầu trong hồ sơ mở tài khoản giao dịch chứng khoán và hồ sơ lưu ký chứng khoán như trên. Sau đó mang các bộ hồ sơ đến sàn giao dịch mà mình đã lựa chọn để mở tài khoản giao dịch và lưu ký chứng khoán.

Nhân viên dịch vụ khách hàng của sàn giao dịch sẽ thực hiện các thủ tục cần thiết để lưu ký chứng khoán và thông báo kết quả lưu ký cho khách hàng ngay khi nhận được thông báo từ Trung tâm lưu ký chứng khoán.

Lưu ký chứng khoán là hoạt động không thể thiếu và gắn liền với các giao dịch của bạn trên thị trường chứng khoán. Nó đảm bảo cho việc mua bán, giao dịch và “bảo quản” chứng khoán của bạn được an toàn và hiệu quả.