Hiện tượng thiên nga đen là gì? Bệnh dịch, bong bóng kinh tế có là những thiên nga đen với thị trường chứng khoán

Hiện tượng thiên nga đen là gì?

Hiện tượng thiên nga đen (Black Swan) là một sự kiện khó lường và không được dự báo trước, gây ra ra những hậu quả nghiệm trong cho nền kinh tế, thị trường tài chính và thị trường chứng khoán toàn cầu. Thuật ngữ này được giới thiệu bởi Nassim Taleb trong cuốn sách cùng tên (The Black Swan) năm 2007.

Những đặc điểm của hiện tượng thiên nga đen

• Thiên nga đen là một sự kiện cực kỳ hiếm và mang đến hậu quả nghiêm trọng. Thông thường nó không được dự báo trước.
• Thiên nga đen có thể gây ra thiệt hại tham khốc cho nền kinh tế nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng bởi đây là hiện tượng không được dự báo.
• Các dữ liệu trong quá khứ thường được các nhà phân tích sử dụng để đánh giá mức độ ảnh hưởng với hiện tại. Tuy nhiên, điều này có thể gây phản ứng chậm đối với những sự kiện mới chưa từng xảy ra, thậm chí là phán đoán sai và không thể ứng phó kịp thời.

Các sự kiện thiên nga đen xảy ra với nền kinh tế và thị trường chứng khoán

Bong bóng dot-com (bong bóng Y2K) năm 2001 là thiên nga đen xảy ra vào đầu thế kỉ 21 khiến nền kinh tế Mỹ và thế giới ảnh hưởng nặng nề. Giai đoạn này, hệ thống Internet bắt đầu phát triển, các cổ phiếu thuộc các công ty lĩnh vực công nghệ được đầu cơ mạnh.

Xem thêm: Đầu cơ là gì?

Một loạt công ty trong lĩnh vực này IPO và có cổ phiếu tăng chóng mặt. Các quỹ đầu tư mạo hiểm cũng rót vốn vào một loạt các công ty công nghệ với mức định giá cao. Giá cổ phiếu ban đầu tăng mạnh khiến các chỉ số thị trường chứng khoán lên cao trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, việc tăng quá mức và bong bóng diễn ra khiến thị trường sụp đổ, thị trường chứng khoán lao dốc kéo theo suy thoái kinh tế đầu những năm 2000.

Năm 2008, khủng hoảng tài chính toàn cầu diễn ra bắt nguồn từ sự sụp đổ của thị trường bất động sản tại Mỹ. Việc vỡ bong bóng nhà ở dẫn tới các khoản vay cho việc mua nhà với các tổ chức tài chính không có khả năng chi trả. Hậu quả là một loạt tổ chức tài chính lớn gặp khó khăn thậm chí phá sản (Lehman Brothers).

Thị trường chứng khoán Mỹ sụp đổ khéo theo hệ lụy đến với các thị trường khác trên thế giới. Chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones từng đóng cửa mức thấp nhất kể từ tháng 4/1997 vào ngày 9/3/2009. Chỉ số này đã giảm 20% trong vòng 6 tuần lễ.

Xem thêm: Chỉ số Dow Jones – Những điều cơ bản cần biết

Thị trường chứng khoán châu Âu cũng xảy ra tình trạng tương tự, tại châu Á, thị trường Nhật Bản mặc dù trong giai đoạn ổn định cũng ghi nhận chỉ số Nikkei xuống mức thấp nhất lịch sử vào tháng 10/2008. Riêng tại Việt Nam, chỉ số VN-Index đã giảm tới 70% riêng quý 1/2008, thuộc diện giảm mạnh nhất trên thế giới.

Mệnh giá tiền Zimbabwe lên tới hàng tỷ đơn vị

Năm 2008 cũng chứng kiến hiện tượng thiên nga đen xảy ra tại Zimbabwe khi đạt mức lạm phát cao kỉ lục từ trước tới nay với 79,6 tỷ phẩn trăm gây ảnh hưởng trầm trọng đến kinh tế quốc gia châu Phi này. Đây là một sự kiện không thể lường trước đối với Zimbabwe, để khắc phục Chính phủ nước này đã phải sử dụng đồng Dollar Mỹ để thay thế đồng tiền quốc gia mình.

Những năm gần đây, một vài sự kiện thiên nga đen đáng chú ý có thể kể tới Brexit (Anh rời EU) năm 2016 hay đầu năm 2020 với dịch nCOV (Corona) xuất phát từ Trung Quốc khiến thị trường chứng khoán thế giới cũng như Việt Nam chao đảo. Trong đó, thị trường chứng khoán Việt Nam đã giảm mạnh chỉ vài phiên giao dịch ngay sau kì nghĩ lễ.

Nhà đầu tư nên làm gì khi gặp hiện tượng thiên nga đen

Nhìn chung, nhà đầu tư đối mặt với hiện tượng thiên nga đen nên giữ bình tĩnh, phân tích tình hình và tránh việc bán tháo gây ra hệ lụy sụp đổ thị trường. Một cách khác mà nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận ngay khi thị trường giảm là sử dụng các công cụ chứng khoán phái sinh.

Hy vọng bài viết này giúp cho các bạn có cái nhìn tổng quan về hiện tương thiên nga đen và ảnh hưởng với thị trường chứng khoán trong quá khứ. Nếu còn đề thắc mắc và cần tư vấn miễn phí, hãy liên hệ với chúng tôi theo đường dẫn dưới đây.

Đăng ký tư vấn miễn phí!

Đăng ký ngay